ΚΡΑΥΓΕΣ ΚΑΙ ΨΙΘΥΡΟΙ.

Του Σταύρου Κουμπιά

Κραυγές… Κραυγές από παντού, από πάνω, από κάτω, από αριστερά, από δεξιά. Κραυγές στο γυαλί, στο χαρτί, στα μικρόφωνα, κραυγές κοντά και μακριά μας. Κραυγές όλο και πιο δυνατές για να σκεπάσουν τις άλλες, για ν’ ακουστούν. Κραυγές και δάκτυλα υψωμένα που καταγγέλλουν, ζητούν ευθύνες, τιμωρίες, κραυγές για να σκεπάσουν λάθη και ψέματα.

Όποιος φωνάξει πιο πολύ θα ακουστεί(;), θα είναι «αναγνωρίσιμος» και περιζήτητος στο ανηλεές παιχνίδι της δημοσιότητας. Και ο χρόνος, ο τηλεοπτικός χρόνος, όλο και πιο λίγος… δεν υπάρχει χρόνος… πρέπει να μιλήσουν κι’ οι άλλοι, κι’ αυτοί σε λίγο χρόνο… Για να προλάβουμε να ακουστούμε μιλάμε, κραυγάζουμε όλοι μαζί, κι’ έτσι δεν ακούγεται κανείς. Οι εικόνες χωρίς ήχο (δείτε τις για λίγο), με τις φλέβες των λαιμών έτοιμες να εκραγούν μιλάνε από μόνες τους, κραυγάζουν κι’ αυτές και φοβίζουν… Εκτυφλωτικά φώτα, επιδίωξη για δημοσιότητα κάθε είδους (αρνητική ή θετική) και φλύαρες κραυγές από πολλούς που ενώ στην πραγματικότητα δεν ξέρουν για τι μιλούν, διεκδικούν την (ψευδεπίγραφη) στάμπα του «αλάθητου». Κρείττον σιγάν…

Και οι ψίθυροι… Ψίθυροι ανθρώπων, γνωστών και άγνωστων, «επώνυμων» και «ανώνυμων» (σαν να μην έχουν όλοι οι άνθρωποι ένα όνομα) που προσπαθούν να μιλήσουν από την καρδιά τους, να τολμήσουν να καταθέσουν την άποψη τους χωρίς ιδιοτέλεια, να εκτεθούν, να αμφισβητήσουν και να αμφισβητηθούν, όχι για να κερδίσουν, αλλά για να νοιώσουν ότι ζουν σαν υπεύθυνοι πολίτες και μπορούν κάτι να προσφέρουν. Ψίθυροι αδύναμων μπροστά στους δυνατούς που δεν (τους ενδιαφέρει να) ακούν αδύναμους, γιατί αδύναμος ίσον αποτυχημένος. Ψίθυροι νέων που ζητούν ακρόαση από την κοινωνία των πεπειραμένων, των δυνατών και των ‘επιτυχημένων’ που δήθεν ακούν και κάνουν ότι καταλαβαίνουν. Λένε «…οι διανοούμενοι σιωπούν».

Κάποιοι μπορεί, αλλά άλλοι μιλούν… μιλούν χαμηλόφωνα, με τις οι φωνές τους όμως να σκεπάζονται από τις κραυγές. Πρέπει να προσπαθήσεις πολύ για να τους ακούσεις. Μπορεί να έχουν δίκιο ή άδικο, αλλά μιλούν, γράφουν, δημιουργούν, ζουν χωρίς ιδιοτέλεια στο περιθώριο και στο ημίφως και προσπαθούν να μη χάσουν την ψυχή τους. Κάποτε οι βροντεροί «ψίθυροι» του Παπανούτσου, του Ελύτη, του Σεφέρη, του Βάρναλη, του Αναγνωστάκη, του Καμπανέλλη, του Σκούρτη, του Κουν, τον Τσαρούχη, του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκη, του Τσιτσάνη σκέπαζαν τις κραυγές, ακούγονταν απ’ όλους και καθοδηγούσαν.

Τώρα;

Μπλεγμένοι κραυγές και ψίθυροι, σε μια ζαλισμένη και παραπλανημένη κοινωνία που ψάχνεται. Μια κοινωνία που ψάχνει για το αυτονόητο, για την αλήθεια των πραγμάτων, την ελπίδα. Ψάχνει γι’ αυτούς που θα μπορούν να πουν με ειλικρίνεια «έκανα λάθος», και αναρωτιέται γι’ αυτούς που λένε «άσε με να κάνω λάθος». Μια κοινωνία που κουράστηκε πια από τους «σοφούς», τους «δυνατούς» όλων των ειδών, τους «αδιάφθορους», μια κοινωνία που ανακάλυψε ξαφνικά ότι οι νέοι της θα ζήσουν χειρότερα από τους παλαιότερους. Μια κοινωνία που πορεύεται σήμερα μέσα από «κομμάτια και θρύψαλα» και ψάχνει πια μέσα στις κραυγές και τους ψιθύρους την αλήθεια και τα ψέμματα.

Σου είπαν ψέμματα πολλά,

ψέμματα σήμερα σου λένε ξανά κι αύριο ψέμματα ξανά θα σου πουν,

ψέμματα σου λένε οι εχθροί σου

μα κι οι φίλοι σου, σου κρύβουν την αλήθεια.

Ψεύτικη δόξα σου τάζουν οι ψεύτες

μα κι οι φίλοι σου με ψεύτικες αλήθειες σε κοιμίζουν,

πού πας με ψεύτικα όνειρα;

πού πας με ψεύτικα όνειρα;

Καιρός να σταματήσεις,

καιρός να τραγουδήσεις,

καιρός να κλάψεις και να πονέσεις,

καιρός να δεις.

*Ο Σταύρος Κουμπιάς είναι καθηγητής στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Τεχνολογίας Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Πατρών, του οποίου έχει διατελέσει και Πρύτανης.

AIXMH