Άρθρο του Γιώργου Ρούση,καθηγητή του Πάντειου Πανεπιστημίου, που δημοσιεύθηκε στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία της 31/10/2010
Παρακολουθώντας καθημερινά τους διαφόρους υποψηφίους των περιφερειακών εκλογών, εξαιρουμένων εκείνων της αριστεράς, οι οποίοι όσο πιο αριστερά τοποθετούνται τόσο λιγότερο προβάλλονται (αν και εδώ πια διακρίνω ουκ ολίγες προσωπικές φιλοδοξίες), να παρελαύνουν στα διάφορα κανάλια, σε εκπομπές διά πάσαν νόσο και πάσαν μαλακία, πείθομαι όλο και περισσότερο για τη φύση, το χαρακτήρα του «λειτουργήματος» που καλούνται να επιτελέσουν.
Πιο συγκεκριμένα, πείθομαι ότι όλο αυτό το συνονθύλευμα των χιλιάδων υποψηφίων μάλλον σε ίδιο οικονομικό, κοινωνικό ή άλλο όφελος αποβλέπει παρά στην ανιδιοτελή εξυπηρέτηση των λαϊκών συμφερόντων, τα οποία έτσι κι αλλιώς και δη στην παρούσα φάση μόνον με αγώνες και όχι με εκλογικές καμπάνιες μπορούν να εξυπηρετηθούν.
Ετσι λοιπόν όλοι τούτοι οι υποψήφιοι περιφερειακοί έστω κυβερνήτες μας μάλλον τίποτε δεν έχουν να κάνουν με εκείνους που ο Rousseau θεωρούσε ότι έπρεπε να είναι ένας αριθμός υπαλλήλων του κυρίαρχου λαού οι οποίοι ασκούν την εξουσία για λογαριασμό του ως απλοί διαχειριστές, μια εξουσία η οποία ανά πάσα στιγμή μπορεί να περιοριστεί, να μετατραπεί ή να τους αφαιρεθεί(1).
Αντίθετα, πρόκειται μάλλον γι' αυτήν την κατηγορία ανθρώπων που ο μεγάλος αναρχικός επαναστάτης Μπακούνιν περιγράφει με τον ακόλουθο γλαφυρό και συνάμα ειρωνικό τρόπο: «Η μυσταγωγική φράση για τη διακυβέρνηση των λαϊκών μαζών, για το καλό τους αναμφίβολα, για τη σωτηρία των ψυχών τους αν όχι και των σωμάτων τους [....] είναι : "Ολα για το λαό, τίποτα από το λαό"[...]
«[Οι κυβερνώντες] θυσιάζοντας τα συμφέροντα τους και παραμελώντας τις υποθέσεις τους, πρέπει να αφοσιωθούν στην ευτυχία του μικρού τους αδερφού του λαού. Η διακυβέρνηση δεν είναι απόλαυση, είναι ένα επώδυνο καθήκον: δεν αναζητά κανείς σ' αυτήν την ικανοποίηση της φιλοδοξίας ή της ματαιοδοξίας ή της προσωπικής του πλεονεξίας, αλλά μόνο την ευκαιρία να θυσιαστεί για την ευτυχία όλου του κόσμου. Γι' αυτό αναμφίβολα και ο αριθμός των ανταγωνιζομένων για τις ανώτερες δημόσιες θέσεις είναι τόσο μικρός, και γι' αυτό οι βασιλιάδες κι οι υπουργοί , καθώς και οι ανώτεροι και κατώτεροι δημόσιοι λειτουργοί, δέχονται την εξουσία με βαριά καρδιά»(2).
Αλλωστε δεν είναι μόνον ο αναρχικός Μπακούνιν που έχει αυτήν την άποψη περί εξουσίας αλλά ακόμη στοχαστές όπως ο Αριστοτέλης, ο Montesquieu, ο Rousseau.
Θυμίζω ότι ο Αριστοτέλης στα «Πολιτικά», θεωρώντας ως δεδομένο ότι οι κατέχοντες τα μεγάλα αξιώματα διαφθείρονται, προτείνει «ουδείς των πολιτών να ανέρχεται εις περιωπήν πολύ υπερέχουσα παρά την συμμετρίαν, αλλά τουναντίον να προσπαθούν όπως τα διδόμενα αξιώματα είναι μικρά κατά την δικαιοδοσίαν και μεγάλα κατά την διάρκειαν, ή μεγάλα κατά την δικαιοδοσίαν και μικρά κατά την διάρκειαν»(3). Ο Montesquieu από τη μεριά του υποστηρίζει ότι «αποτελεί αιώνια εμπειρία ότι ο κάθε άνθρωπος που κατέχει κάποια εξουσία έχει την τάση να την καταχραστεί»(4).
Τέλος ο Rousseau υποστήριζε ότι η όποια κυβέρνηση, εκτός από εκείνη στην οποία υπάρχει ταύτιση κυρίαρχου λαού και κυβέρνησης, έχει από τη φύση της ως επί μέρους και όχι γενικό σώμα την τάση να σφετεριστεί την εξουσία, ν' αποσπαστεί από τη γενική βούληση(5) και στην κάθε περίπτωση «όταν ο λαός έχει αρχηγούς που κυβερνούν αντί γι' αυτόν οι αρχηγοί τούτοι, όποιο όνομα και να 'χουν είναι πάντα αριστοκρατία.»(6)
Αν έτσι έχουν τα πράγματα ας βρει ο καθένας τον καλύτερο τρόπο να μαυρίσει πρώτα απ' όλα τους υπεύθυνους για το ξεπούλημα του λαού μας και για τα σκληρά μέτρα εναντίον του, και στη συνέχεια όλους τους επίδοξους σφετεριστές του.
(1) Ζαν Ζακ Ρουσό, «Το κοινωνικό συμβόλαιο» Εκδόσεις Δαρέμα, 1957 , σελίδα 106
(2) Μπακούνιν «Θεός και κράτος», Εκδόσεις Κατσάνος Θεσσαλονίκη , σελίδα 105
(3) Αριστοτέλης Πολιτικά V, vii & 7-&8 Εκδόσεις Ζαχαρόπουλος σελίδα 539
(4) Μοντεσκιέ, «Το πνεύμα των νόμων», στο «Μοντεσκιέ επιλογή από το έργο του», Σύγχρονη Εποχή 1993, σελίδα 331
(5) Ζαν Ζακ Ρουσό, «Το κοινωνικό συμβόλαιο», ό.π. σελίδες 136 και επόμενες
(6) Στο ίδιο, σελίδα 137, υποσημείωση 1
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου