Γράφει ο Χατζηπετρής
 |
| Φωτό: σκίτσο του Γιάννη Ξένου από το Βήμα |
Ιστολογική αδεία μπορούμε να τοποθετήσουμε την φανταστική συζήτηση στη Σκιάθο ή αλλού, στην ταβέρνα του Πατσόπουλου ή στο μικρόν καπηλείον του Δημήτρη του Τσιτσάνη,, ας πούμε. Ελέω ρεαλισμού τίποτα δε μας εμποδίζει επίσης να σημειώσουμε ότι ο κ. Πάγκαλος είχε φάγει μισό καΐκι οψάρια και εν γιουβέτσιον και ο Λέανδρος Παπαδημούλης απλώς κουτσόπινε το κρασάκι του. Στη συζήτηση συμμετέχουν ο… Θεόδωρος Πάγκαλος, ο Λέανδρος Παπαδημούλης, ένας Ξένος, ντόπιοι πολιτευτές και κάτοικοι του νησιού. Ο Λέανδρος Παπαδημούλης θεωρήθηκε ότι εκφράζει τις προσωπικές απόψεις του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, και η άποψη αυτή μου φαίνεται γενικά έγκυρη.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο Παπαδιαμάντης, όπως και ο Ροΐδης και άλλοι, υπήρξαν οπαδοί του Χαρίλαου Τρικούπη, ο πρώτος μάλιστα έγραψε κι ένα εγκωμιαστικό άρθρο μετά το θάνατο του Έλληνα πρωθυπουργού. Αν λοιπόν η “συντηρητικότητα” του Παπαδιαμάντη συνάγεται από τη βυζαντινή παράδοση και τον αναχρονισμό των Κολλυβάδων, η ανοιχτή πολιτική του στάση, και σ’ αυτό ακόμα το γλωσσικό ζήτημα, φανερώνει έναν ορίζοντα που ξεπερνούσε την κομματοκρατία και τη φαυλοκρατία της εποχής και επιδίωκε, παραδόξως με μια πρώτη ματιά, τον αστικό εκσυγχρονισμό της χώρας. Διότι αυτό ακριβώς ήταν οι Χαλασοχώρηδες: ένα πολιτικό διήγημα της εποχής σε συνέχειες, μια δριμύτατη και ευφυέστατη πολιτική καταγγελία που υπονόμευε στα μάτια των μορφωμένων αναγνωστών το πολιτικό και κομματικό σύστημα της εποχής, ανεξάρτητα σε ένα βαθμό και από τις προθέσεις του ίδιου του συγγραφέα. Χρήσιμο ίσως είναι να θυμόμαστε ότι τα διηγήματα δημοσιεύονται σε πολιτικές εφημερίδες και περιοδικά σχετικά μεγάλης κυκλοφορίας, είναι ενταγμένα δηλαδή άμεσα ή έμμεσα στο πολιτικό παιχνίδι. Σε βιβλίο θα τυπωθούν μετά το θάνατο του συγγραφέα.
Η μεταμοντερνιά, τώρα, με τη συνέντευξη του Πάγκαλου, ενδεχομένως να είναι ατυχής, με παρηγορεί, ωστόσο, το γεγονός ότι κοτζάμ Μίμης Ανδρουλάκης συνομιλεί με τον Μαρξ τον Νίτσε και κάμποσους Αμερικανούς προέδρους, χωρίς ορατά αποτελέσματα όπως φάνηκε μετά την εκλογή του εκλεκτού του. Να με συμπαθούν και οι σοφολογιώτατοι παπαδιαμαντολόγοι, αυτά περίπου παθαίνει όποιος διαβάζει πολλά πράγματα ταυτόχρονα, τις επόμενες μέρες ελπίζω βάσιμα να ολοκληρώσω ένα σημείωμα για τα εκατόχρονα από το θάνατο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Τα επόμενα αποσπάσματα είναι αυτούσια, όπως μπορείτε να διαπιστώσετε εδώ. και εδώ. Μπορείτε ακόμη να διαβάστε μια μικρή Παγκαλιάδα , καθώς και ένα πιο ειδικό σημείωμα για τα εκλογικά ήθη στους χαλασοχώρηδες που είχα γράψει παλαιότερα. Να ευχαριστήσω, ξανά ,τον κ. Νίκο Σαραντάκο και όσους εθελοντές/ιες συνέβαλαν στη δημιουργία της σελίδας Κείμενα Μαζί, χωρίς την οποία και το παρόν σημείωμα θα πήγαινε στις ιστολογικές καλένδες ή για το αγελαδοκούρεμα, να το πω εις την δημοτική.
Η μεταμοντερνιά, τώρα, με τη συνέντευξη του Πάγκαλου, ενδεχομένως να είναι ατυχής, με παρηγορεί, ωστόσο, το γεγονός ότι κοτζάμ Μίμης Ανδρουλάκης συνομιλεί με τον Μαρξ τον Νίτσε και κάμποσους Αμερικανούς προέδρους, χωρίς ορατά αποτελέσματα όπως φάνηκε μετά την εκλογή του εκλεκτού του. Να με συμπαθούν και οι σοφολογιώτατοι παπαδιαμαντολόγοι, αυτά περίπου παθαίνει όποιος διαβάζει πολλά πράγματα ταυτόχρονα, τις επόμενες μέρες ελπίζω βάσιμα να ολοκληρώσω ένα σημείωμα για τα εκατόχρονα από το θάνατο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Τα επόμενα αποσπάσματα είναι αυτούσια, όπως μπορείτε να διαπιστώσετε εδώ. και εδώ. Μπορείτε ακόμη να διαβάστε μια μικρή Παγκαλιάδα , καθώς και ένα πιο ειδικό σημείωμα για τα εκλογικά ήθη στους χαλασοχώρηδες που είχα γράψει παλαιότερα. Να ευχαριστήσω, ξανά ,τον κ. Νίκο Σαραντάκο και όσους εθελοντές/ιες συνέβαλαν στη δημιουργία της σελίδας Κείμενα Μαζί, χωρίς την οποία και το παρόν σημείωμα θα πήγαινε στις ιστολογικές καλένδες ή για το αγελαδοκούρεμα, να το πω εις την δημοτική.
Καλά ξεμπερδέματα…
-Θεόδωρος Πάγκαλος: «Επεσε έξω το Δημόσιο. Το 75% των δαπανών του Δημοσίου είναι οι μισθοί και οι συντάξεις. Δανειστήκαμε για να πληρώνουμε μισθούς και συντάξεις σε υπαλλήλους που προσλαμβάναμε απλώς και μόνο για να πάρουμε την ψήφο τους. Τώρα μου λένε διάφοροι “και αυτός ο ανθρωπάκος ήθελε μια δουλειά γιατί πεινούσε”.
-Λέανδρος Παπαδημούλης: Υπόθεσε, φίλε, ότι σ’ εκυρίευσε και σε έξαφνα η φιλοδοξία του Γιαννάκου του Χαρτουλάριου, ότι επεθύμησες να γίνεις βουλευτής διά να υπηρετήσεις το έθνος. Διά να επιθυμήσεις τούτο, σημείωσε, πρέπει να είσαι χορτάτος. Η φιλοδοξία είναι η νόσος των χορτάτων, η λαιμαργία είναι των πεινασμένων το νόσημα. Εξέρχεσαι εις την αγοράν, βγάζεις λόγον και παρακαλείς τους προσφιλείς συμπολίτας να σε τιμήσωσι διά της ψήφου των.
-Θεόδωρος Πάγκαλος: «Αν δεν ξεμπλέξουμε με τον σταυρό προτίμησης, [...] Θα είναι απλώς μία από τα ίδια…». - [...] Υπάρχει μια έλλειψη εμπιστοσύνης στις κομματικές διαδικασίες η οποία μπορεί να είναι θεμελιωμένη στη σημερινή κατάσταση ή σε ιστορίες που έχουν διαδραματιστεί στα κομματικά πλαίσια στο παρελθόν. Πιστεύω ότι όλα αυτά μπορούν να απαντηθούν με σύγχρονα επιχειρήματα. Αυτοί που θέλουν τον σταυρό θέτουν το ερώτημα “ποιος θα ορίζει τους υποψηφίους”.
-Λέανδρος Παπαδημούλης: Ομιλώ σχετικώς όχι απολύτως.[..] Και σημείωσε ότι ουδείς ποτε εκλέγεται βουλευτής διά της δωροδοκίας. Ο απάνθρωπος τοκογλύφος, όσας και αν αγοράσει ψήφους, ποτέ δεν θα εκλεχθεί. Πριν κατέλθει εις τον αγώνα, θα υποδυθεί την φιλανθρωπίαν ως προσωπείον, θα φορέσει την δημοτικότητα ως κόθορνον. Θα φροντίσει ν’ αποδώσει μέρος των όσων ήρπασεν εις τους εκλογείς. Και μεταξύ των δύο αντιπάλων, μετερχομένων την αυτήν διαφθοράν, θα επιτύχει εκείνος, όστις ευπρεπέστερον φορεί το προσωπείον κι επιδεξιώτερον τον κόθορνον.
-Θεόδωρος Πάγκαλος: Μα, καλά, ο άλλος ανθρωπάκος, που και αυτός πεινούσε και δεν είχε ξάδελφο ή δεν ήταν του κυβερνώντος κόμματος, αυτός δεν έπρεπε να μπορέσει ισότιμα να διεκδικήσει αυτή τη θεσούλα;
-Λέανδρος Παπαδημούλης: Το κατ’ εμέ, φρονώ ότι η δωροδοκία είναι το μικρότερον κακόν.
- Το μικρότερον κακόν; επανέλαβεν ο Ξένος.
- Ναι φρονώ, είπεν, ότι η δωροδοκία είναι το μικρότερον κακόν. Μην ακούεις μερικούς φαρισαίους, οίτινες σχίζουν διά κάθε τι τα ιμάτιά των, μήτε μερικούς άλλους ψιττακούς ηθικολόγους των εφημερίδων, οίτινες ρηγνύουν υπερβολικάς φωνάς με τόσην αφέλειαν και αγαθοπιστίαν δι’ όλα τα πράγματα. Οι πρώτοι ομοιάζουσι τους ηττημένους της αύριον, οίτινες θα ζητήσουν την ακύρωσιν της παρούσης εκλογής ως διεξαχθείσης τη βοηθεία της δωροδοκίας. Οι δεύτεροι ουδόλως ενεβάθυναν εις τα πράγματα και δεν αντελήφθησαν την έννοιαν, ήτις είναι παντός ζητήματος ο πυρήν. Πετώντες από γενικότητος εις γενικότητα περιέδρεψαν συλλογήν τινα ηθικών αξιωμάτων, την οποίαν νομίζουσιν αλάνθαστον πανάκειαν προς θεραπείαν πάσης πολιτικής και κοινωνικής νόσου. Όπου γενικότης, εκεί και επιπολαιότης. Διά να είναι τις εμβριθής πρέπει να εγκύπτει εις βαθείαν των πραγμάτων μελέτην.
- Θεόδωρος Πάγκαλος:Η μνήμη λέει- και από το ελληνικό παρελθόν αλλά και από το παρελθόν άλλων χωρών- πόσο οδυνηρό και εφιαλτικό πράγμα είναι η χρεοκοπία μιας χώρας.
-Λέανδρος Παπαδημούλης: Η ηθική δεν είναι επάγγελμα και όστις ως επάγγελμα θέλει να την μετέλθει, πλανάται οικτρώς και γίνεται γελοίος. Όστις πράγματι φιλοσοφεί και αληθώς πονεί τον τόπον του και έχει την ηθικήν όχι εις την άκραν της γλώσσης ή εις την ακωκήν της γραφίδος αλλ’ εις τα ενδόμυχα αυτά της ψυχής, βλέπει πολύ καλά ότι είναι αδύνατον να πολιτευθεί. «Κυάμων απέχεσθε!»
- Θεόδωρος Πάγκαλος: Το ερώτημα είναι αν υπάρχει άλλη πολιτική. Γιατί συνήθως ο “κόσμος” στον οποίο αναφέρεστε πρέπει να διαθέτει λογική, μνήμη και φαντασία. Αλλιώς το να συζητάει κανείς με κάποιον που δεν διαθέτει αυτά τα στοιχειώδη είναι άδικος κόπος.
-Λέανδρος Παπαδημούλης: Ο λόγος, δι’ όν θεωρώ την δωροδοκίαν ως το μικρότερον κακόν είναι ότι ως είδος εκλογικής διαφθοράς την υπάγω εις το γένος της συναλλαγής. Συναλλαγή είναι η εν πρυτανείω σίτησις, αι εκ του δημοσίου ταμείου παροχαί, τα ρουσφέτια. Συναλλαγή είναι και η εις παρανόμους δίκας προστασία. Συναλλαγή είναι και η προς παραγραφήν οφειλομένων φόρων συνδρομή και η παράνομος εξαίρεσις κληρωτών. Συναλλαγή είναι και η δωροδοκία.
-Θεόδωρος Πάγκαλος: Αλλά μας τρομάζουν η αλήθεια, η αντικειμενικότητα, η αξιοκρατία. Να περάσουν οι αξιότεροι στο Δημόσιο, να γίνει και η ζωή όλων μας πιο εύκολη. Οταν στο Δημόσιο βάζεις τον κοπρίτη επειδή σε ψηφίζει η οικογένειά του και παίρνεις πολλούς σταυρούς, ε, τότε ο κοπρίτης θα μείνει κοπρίτης σε όλη του τη ζωή, δεν πρόκειται να βελτιωθεί.
-Λέανδρος Παπαδημούλης: Τώρα, ποίος προστάτης, ποίος πολιτευόμενος, ποίος βουλευτής είναι ιπποτικώτερος; Εκείνος όστις εκ του ιδίου ταμείου αγοράζει τας ψήφους των εκλογέων ή εκείνος όστις τας αγοράζει εκ του δημοσίου θησαυρού; Εκείνος όστις πληρώνει εκ του θυλακίου του ή εκείνος όστις πληρώνει εκ των χρημάτων του έθνους, χρημάτων ξένων, τα οποία εις την Ελλάδα μάλιστα εσυνηθίσαμεν όλοι να θεωρούμεν έρμα και σκοτεινά; Ποίος είναι πλέον γαλαντόμος;
Τη συζήτηση διακόπτει με δυνατές φωνές ο μπαρμπα-Στεφανής, με την ραγδαίαν και όχι πολύ καθαρεύουσαν προφοράν του, ο οποίος αντιδικεί με τους κομματάρχες περί της ψήφου:
- Για να σου πω, [...] του είπε με την ραγδαίαν και όχι πολύ καθαρεύουσαν προφοράν του, μη θαρρείς πως είμαι βολικό πράμα, για να με μπαρκάρεις εσύ στο σκολειό μέσα;… Εμένα εύκολα δε με τσουρμάρεις…οι άνθρωποι δεν είναι μπαούλα για να τους μπατάρετε σεις όπως θέλετε, μπάτει από δω, μπάτει από κει…μη σας χρειάζεται ακόμα κανένας κάβος, καμμιά γούμενα, για να μας δέσετε, μη μπας και σας σκαπουλάρουμε;…τίποτες αμπάσες μούδες μη θέλετε, για να μας αρμενίζετε πρύμα; Καλούμα από δω, όρτσα από κει, φούντα εκεί! Εμένα, για να σου πω, εύκολα-εύκολα δεν μπορείς να με σκαντζάρεις με το μυαλό το δικό σου. Ίσα τρίγκο, ίσα παρουκέτο, μάινα μπαμπαφίγκο! Για καμμιά τσομπανοφλοέρα μ’ επήρες και μου κόλλησες στα νερά, σαν να σου κατέβηκε να σου τραβήξω γιουντέκι ή ν’ αρμενίσουμε κουσέρβα; Αβάρα! Σία! Ανοιχτά!
-Τα άλλα όλα είναι εκ του πονηρού, συνέχισε ο Θ. Πάγκαλος μειδιών με τα λόγια του μπάρμπα-Στεφανή, αναβιώνουν ένα κλίμα φαυλότητας το οποίο υπερκαλύπτει τα πάντα. Αλλά μας τρομάζουν η αλήθεια, η αντικειμενικότητα, η αξιοκρατία. Να περάσουν οι αξιότεροι στο Δημόσιο, να γίνει και η ζωή όλων μας πιο εύκολη. Οταν στο Δημόσιο βάζεις τον κοπρίτη επειδή σε ψηφίζει η οικογένειά του και παίρνεις πολλούς σταυρούς, ε, τότε ο κοπρίτης θα μείνει κοπρίτης σε όλη του τη ζωή, δεν πρόκειται να βελτιωθεί. Ξέρει ότι δεν πρόκειται ποτέ να απολυθεί. Εχει αλλοιωθεί αυτή καθαυτή η έννοια της απόλυσης. Τι θα πει ας πούμε “απελύθη ο έχων σύμβαση ορισμένου χρόνου”; Δεν απελύθη. Επήλθε ο ορισμένος χρόνος».
Από την ακρη του καπηλειού (μπορεί και να) ακούγεται βροντώδης και τραχύς ο Μπαρμπα Διοματάρης:
-Τέτοιοι είναι όλοι τους! Ύστερα, δώσε τους ψήφο. Δεν πάω ούτε να ψηφοφορήσω, να μου λένε πως μ’ αγόρασαν.
Ερανιστής
-Λέανδρος Παπαδημούλης: Υπόθεσε, φίλε, ότι σ’ εκυρίευσε και σε έξαφνα η φιλοδοξία του Γιαννάκου του Χαρτουλάριου, ότι επεθύμησες να γίνεις βουλευτής διά να υπηρετήσεις το έθνος. Διά να επιθυμήσεις τούτο, σημείωσε, πρέπει να είσαι χορτάτος. Η φιλοδοξία είναι η νόσος των χορτάτων, η λαιμαργία είναι των πεινασμένων το νόσημα. Εξέρχεσαι εις την αγοράν, βγάζεις λόγον και παρακαλείς τους προσφιλείς συμπολίτας να σε τιμήσωσι διά της ψήφου των.
-Θεόδωρος Πάγκαλος: «Αν δεν ξεμπλέξουμε με τον σταυρό προτίμησης, [...] Θα είναι απλώς μία από τα ίδια…». - [...] Υπάρχει μια έλλειψη εμπιστοσύνης στις κομματικές διαδικασίες η οποία μπορεί να είναι θεμελιωμένη στη σημερινή κατάσταση ή σε ιστορίες που έχουν διαδραματιστεί στα κομματικά πλαίσια στο παρελθόν. Πιστεύω ότι όλα αυτά μπορούν να απαντηθούν με σύγχρονα επιχειρήματα. Αυτοί που θέλουν τον σταυρό θέτουν το ερώτημα “ποιος θα ορίζει τους υποψηφίους”.
-Λέανδρος Παπαδημούλης: Ομιλώ σχετικώς όχι απολύτως.[..] Και σημείωσε ότι ουδείς ποτε εκλέγεται βουλευτής διά της δωροδοκίας. Ο απάνθρωπος τοκογλύφος, όσας και αν αγοράσει ψήφους, ποτέ δεν θα εκλεχθεί. Πριν κατέλθει εις τον αγώνα, θα υποδυθεί την φιλανθρωπίαν ως προσωπείον, θα φορέσει την δημοτικότητα ως κόθορνον. Θα φροντίσει ν’ αποδώσει μέρος των όσων ήρπασεν εις τους εκλογείς. Και μεταξύ των δύο αντιπάλων, μετερχομένων την αυτήν διαφθοράν, θα επιτύχει εκείνος, όστις ευπρεπέστερον φορεί το προσωπείον κι επιδεξιώτερον τον κόθορνον.
-Θεόδωρος Πάγκαλος: Μα, καλά, ο άλλος ανθρωπάκος, που και αυτός πεινούσε και δεν είχε ξάδελφο ή δεν ήταν του κυβερνώντος κόμματος, αυτός δεν έπρεπε να μπορέσει ισότιμα να διεκδικήσει αυτή τη θεσούλα;
-Λέανδρος Παπαδημούλης: Το κατ’ εμέ, φρονώ ότι η δωροδοκία είναι το μικρότερον κακόν.
- Το μικρότερον κακόν; επανέλαβεν ο Ξένος.
- Ναι φρονώ, είπεν, ότι η δωροδοκία είναι το μικρότερον κακόν. Μην ακούεις μερικούς φαρισαίους, οίτινες σχίζουν διά κάθε τι τα ιμάτιά των, μήτε μερικούς άλλους ψιττακούς ηθικολόγους των εφημερίδων, οίτινες ρηγνύουν υπερβολικάς φωνάς με τόσην αφέλειαν και αγαθοπιστίαν δι’ όλα τα πράγματα. Οι πρώτοι ομοιάζουσι τους ηττημένους της αύριον, οίτινες θα ζητήσουν την ακύρωσιν της παρούσης εκλογής ως διεξαχθείσης τη βοηθεία της δωροδοκίας. Οι δεύτεροι ουδόλως ενεβάθυναν εις τα πράγματα και δεν αντελήφθησαν την έννοιαν, ήτις είναι παντός ζητήματος ο πυρήν. Πετώντες από γενικότητος εις γενικότητα περιέδρεψαν συλλογήν τινα ηθικών αξιωμάτων, την οποίαν νομίζουσιν αλάνθαστον πανάκειαν προς θεραπείαν πάσης πολιτικής και κοινωνικής νόσου. Όπου γενικότης, εκεί και επιπολαιότης. Διά να είναι τις εμβριθής πρέπει να εγκύπτει εις βαθείαν των πραγμάτων μελέτην.
- Θεόδωρος Πάγκαλος:Η μνήμη λέει- και από το ελληνικό παρελθόν αλλά και από το παρελθόν άλλων χωρών- πόσο οδυνηρό και εφιαλτικό πράγμα είναι η χρεοκοπία μιας χώρας.
-Λέανδρος Παπαδημούλης: Η ηθική δεν είναι επάγγελμα και όστις ως επάγγελμα θέλει να την μετέλθει, πλανάται οικτρώς και γίνεται γελοίος. Όστις πράγματι φιλοσοφεί και αληθώς πονεί τον τόπον του και έχει την ηθικήν όχι εις την άκραν της γλώσσης ή εις την ακωκήν της γραφίδος αλλ’ εις τα ενδόμυχα αυτά της ψυχής, βλέπει πολύ καλά ότι είναι αδύνατον να πολιτευθεί. «Κυάμων απέχεσθε!»
- Θεόδωρος Πάγκαλος: Το ερώτημα είναι αν υπάρχει άλλη πολιτική. Γιατί συνήθως ο “κόσμος” στον οποίο αναφέρεστε πρέπει να διαθέτει λογική, μνήμη και φαντασία. Αλλιώς το να συζητάει κανείς με κάποιον που δεν διαθέτει αυτά τα στοιχειώδη είναι άδικος κόπος.
-Λέανδρος Παπαδημούλης: Ο λόγος, δι’ όν θεωρώ την δωροδοκίαν ως το μικρότερον κακόν είναι ότι ως είδος εκλογικής διαφθοράς την υπάγω εις το γένος της συναλλαγής. Συναλλαγή είναι η εν πρυτανείω σίτησις, αι εκ του δημοσίου ταμείου παροχαί, τα ρουσφέτια. Συναλλαγή είναι και η εις παρανόμους δίκας προστασία. Συναλλαγή είναι και η προς παραγραφήν οφειλομένων φόρων συνδρομή και η παράνομος εξαίρεσις κληρωτών. Συναλλαγή είναι και η δωροδοκία.
-Θεόδωρος Πάγκαλος: Αλλά μας τρομάζουν η αλήθεια, η αντικειμενικότητα, η αξιοκρατία. Να περάσουν οι αξιότεροι στο Δημόσιο, να γίνει και η ζωή όλων μας πιο εύκολη. Οταν στο Δημόσιο βάζεις τον κοπρίτη επειδή σε ψηφίζει η οικογένειά του και παίρνεις πολλούς σταυρούς, ε, τότε ο κοπρίτης θα μείνει κοπρίτης σε όλη του τη ζωή, δεν πρόκειται να βελτιωθεί.
-Λέανδρος Παπαδημούλης: Τώρα, ποίος προστάτης, ποίος πολιτευόμενος, ποίος βουλευτής είναι ιπποτικώτερος; Εκείνος όστις εκ του ιδίου ταμείου αγοράζει τας ψήφους των εκλογέων ή εκείνος όστις τας αγοράζει εκ του δημοσίου θησαυρού; Εκείνος όστις πληρώνει εκ του θυλακίου του ή εκείνος όστις πληρώνει εκ των χρημάτων του έθνους, χρημάτων ξένων, τα οποία εις την Ελλάδα μάλιστα εσυνηθίσαμεν όλοι να θεωρούμεν έρμα και σκοτεινά; Ποίος είναι πλέον γαλαντόμος;
Τη συζήτηση διακόπτει με δυνατές φωνές ο μπαρμπα-Στεφανής, με την ραγδαίαν και όχι πολύ καθαρεύουσαν προφοράν του, ο οποίος αντιδικεί με τους κομματάρχες περί της ψήφου:
- Για να σου πω, [...] του είπε με την ραγδαίαν και όχι πολύ καθαρεύουσαν προφοράν του, μη θαρρείς πως είμαι βολικό πράμα, για να με μπαρκάρεις εσύ στο σκολειό μέσα;… Εμένα εύκολα δε με τσουρμάρεις…οι άνθρωποι δεν είναι μπαούλα για να τους μπατάρετε σεις όπως θέλετε, μπάτει από δω, μπάτει από κει…μη σας χρειάζεται ακόμα κανένας κάβος, καμμιά γούμενα, για να μας δέσετε, μη μπας και σας σκαπουλάρουμε;…τίποτες αμπάσες μούδες μη θέλετε, για να μας αρμενίζετε πρύμα; Καλούμα από δω, όρτσα από κει, φούντα εκεί! Εμένα, για να σου πω, εύκολα-εύκολα δεν μπορείς να με σκαντζάρεις με το μυαλό το δικό σου. Ίσα τρίγκο, ίσα παρουκέτο, μάινα μπαμπαφίγκο! Για καμμιά τσομπανοφλοέρα μ’ επήρες και μου κόλλησες στα νερά, σαν να σου κατέβηκε να σου τραβήξω γιουντέκι ή ν’ αρμενίσουμε κουσέρβα; Αβάρα! Σία! Ανοιχτά!
-Τα άλλα όλα είναι εκ του πονηρού, συνέχισε ο Θ. Πάγκαλος μειδιών με τα λόγια του μπάρμπα-Στεφανή, αναβιώνουν ένα κλίμα φαυλότητας το οποίο υπερκαλύπτει τα πάντα. Αλλά μας τρομάζουν η αλήθεια, η αντικειμενικότητα, η αξιοκρατία. Να περάσουν οι αξιότεροι στο Δημόσιο, να γίνει και η ζωή όλων μας πιο εύκολη. Οταν στο Δημόσιο βάζεις τον κοπρίτη επειδή σε ψηφίζει η οικογένειά του και παίρνεις πολλούς σταυρούς, ε, τότε ο κοπρίτης θα μείνει κοπρίτης σε όλη του τη ζωή, δεν πρόκειται να βελτιωθεί. Ξέρει ότι δεν πρόκειται ποτέ να απολυθεί. Εχει αλλοιωθεί αυτή καθαυτή η έννοια της απόλυσης. Τι θα πει ας πούμε “απελύθη ο έχων σύμβαση ορισμένου χρόνου”; Δεν απελύθη. Επήλθε ο ορισμένος χρόνος».
Από την ακρη του καπηλειού (μπορεί και να) ακούγεται βροντώδης και τραχύς ο Μπαρμπα Διοματάρης:
-Τέτοιοι είναι όλοι τους! Ύστερα, δώσε τους ψήφο. Δεν πάω ούτε να ψηφοφορήσω, να μου λένε πως μ’ αγόρασαν.
- Τι λες, μπαρμπα-Διοματάρη; ανέκραξεν ο Λάμπρος. Αυτήν τη φορά δεν είναι ο Γεροντιάδης… είναι ο Αλικιάδης, και δεν έχεις να κάμεις με τον Μανόλην τον Πολύχρονον, έχεις να κάμεις μ’ εμένα…
- Όλοι το ίδιο είναι! επανέλαβε μετά πεισμονής ο μπαρμπα-Διοματάρης, αμεριμνών αν προσέβαλε κατά πρόσωπον τον Λάμπρον τον Βατούλαν.
- Πώς όλοι το ίδιο είναι! επανέλαβεν ο Λάμπρος. Ημείς δεν καταδεχόμαστε, μπαρμπα-Διοματάρη, να κάνουμε τις δουλειές που κάνει ο Μανόλης ο Πολύχρονος.
- Δεν το καταδιώχνετε! ανεκάγχασε σκληρώς ο τραχύς ναύτης.
- Ναι, αυτό που σου λέω εγώ. Δεν μου λες, μπαρμπα-Διοματάρη, στην άλλη εκλογή επήρες παράδες απ’ το Μανόλη;
- Εγώ να πάρω παράδες; είπε βλοσυρός ο γέρων πορθμεύς• εμένα μου έταξαν να βγάλουν την σύνταξή μου.
- Δεν σημαίνει, έκαμες κακά να μην πάρεις παράδες.
- Γιατί;
- Γιατί ο Μανόλης θα σε πέρασε για πληρωμένον, αυτό να το ξέρεις σίγουρα.
- Τώρα το κατάλαβα κι εγώ, και γι’ αυτό ούτε ξαναπάω πλια να ρίξω ψήφο.
-Λέανδρος Παπαδημούλης: Η πλουτοκρατία ήτο, είναι και θα είναι ο μόνιμος άρχων του κόσμου, ο διαρκής Αντίχριστος. Αύτη γεννά την αδικίαν, αύτη τρέφει την κακουργίαν, αύτη φθείρει σώματα και ψυχάς. Αύτη παράγει την κοινωνικήν σηπεδόνα. Αύτη καταστρέφει κοινωνίας νεοπαγείς.Ερανιστής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου