ΤΟ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ.

Της Tασούλας Kαραϊσκάκη

«Τράβηξαν το χαλί» για να καλύψουν τα δικά τους ανομήματα και «ξεσκέπασαν»... το σύνολο της παρανομίας: «Οι διεφθαρμένοι εφοριακοί αποτελούν τη μειοψηφία, υπάρχουν και πολιτικές παρεμβάσεις, εμείς δεν φταίμε, η διαφθορά απλώνεται σε όλο το Δημόσιο, από τους υπουργούς μέχρι τους κλητήρες», ήταν εν συντομία η απάντηση των εφοριακών στις καταγγελίες Σπινέλλη, ότι -ακόμα- φοροεισπράκτορες και φορολογούμενοι «μοιράζονται» το 80% των φόρων...

Τι έχει να παραδώσει το πρόσφατο παρελθόν στο δύσκολο παρόν; Την ερμηνεία όλων των καταστάσεων, των συμβάντων με οικονομικούς και πολιτικούς όρους. Γι' αυτό και η κρίση αντιμετωπίζεται κυρίως ως κρίση χρέους, χωρίς το ανθρωπολογικό της περιεχόμενο. Υπέρτατο ιδεώδες, που χωρίζει τον κόσμο σε κατηγορίες, ζώνες, ταχύτητες, «ευλογημένους» και «καταραμένους», «κριτές» και «ενόχους», «επόπτες» και «εποπτευόμενους», «κυρίαρχους» και «χαμένους», η δύναμη και το χρήμα. Τα προηγούμενα χρόνια, η ανιδιοτέλεια, η αφοσίωση, η ακεραιότητα, η δουλειά ως πηγή αξιοπρέπειας και περηφάνιας κατέληξαν αχνά αδύναμα λείψανα προηγούμενων ιστορικών περιόδων, αντανακλάσεις ξεφτισμένων κληροδοτημάτων, που δεν μπορούν πλέον να κινήσουν την κοινωνία. Ο τύπος του επινοητικού επιχειρηματία, που έκανε πράξη τις ιδέες του συγκεντρώνοντας κεφάλαια και δημιουργώντας αγορές είχε να ανταγωνιστεί τον τύπο του κερδοσκόπου που εγκατέλειψε τις παραγωγικές δραστηριότητες για να στραφεί στο χρηματιστηριακό κέρδος.

Η κρίση ξεσκέπασε το χάος που έχτιζε χρόνια ο μονοδιάστατος καταναλωτικός άνθρωπος, διέρρηξε τα κατεστημένα ατομικιστικά νοήματα πάνω στα οποία στηριζόταν η κανονικότητα της καθημερινής ζωής. Και τώρα; Πώς να γεννήσει κάτι νέο ένα κοινωνικό πράττειν που ήταν προσανατολισμένο στην, με κάθε μέσο, απόκτηση ύλης και είναι πλέον αποπροσανατολισμένο; Το κράτος, μη παραγωγική προβληματική καταληστεμένη «μηχανή», απορροφά πόρους (νερό «σε τετρημένον πίθον») χωρίς να δημιουργεί τις συνθήκες για την εξεύρεση νέων και γεννά ανασφάλεια, αταξία.

Πώς θα ανασυνταχθεί μια φλύαρη κοινωνία, συγκρουσιακή και διαρκώς διαιρεμένη στο εσωτερικό της, ανίκανη να αξιοποιήσει θετικά τη διαφωνία; Δεν γίνεται η αποδόμηση, η οπισθοδρόμηση, η αρπαγή ή η φτώχεια να είναι ο καθαρτήριος κεραυνός που θα θρυμματίσει τον πύργο της ανομίας. Μόνο με τον φόβο και χωρίς κίνητρο δεν μπορεί η κοινωνία να αυτορρυθμιστεί, να προχωρήσει στο επόμενο βήμα εκπολιτισμού, μακριά από αρπακτές, διαχωρισμούς, σινάφια, καχυποψία, μνησικακία, διχόνοια. Η υπεραφθονία, δανεική ή όχι, δεν μας έκανε πιο σοφούς. Ισως είναι αναγκαία μια στροφή στην αρχή, στις καταβολές του ανθρωπισμού, όταν υπήρχε το αίτημα για μια πιο δίκαιη, πιο ειρηνική κοινωνία. Χρειάζεται, αυτό που αποτελούσε μέχρι τώρα αυτοσκοπό να γίνει και πάλι μέσον, η οικονομία να λάβει τις πραγματικές της διαστάσεις στο κοινωνικό γίγνεσθαι - μόνο έτσι θα αποκατασταθεί η πολιτική, η κοινωνική και κατ' επέκταση η οικονομική υγεία.

Είμαστε στη δοκιμασία του χρόνου που μετρά βασανιστικά το αδιέξοδο. Αυτή δεν επιδέχεται καμία αναίρεση.

Πηγή