Ο ΚΟΣΜΟΣ ΓΥΡΩ ΜΑΣ ΑΛΛΑΖΕΙ. ΕΜΕΙΣ;

Tης  Ελεάνας Μαγγίνα

Η λέξη αλλαγή έχει χρησιμοποιηθεί τόσο στην παγκόσμια πολιτική σκηνή, όσο και στην Ελλάδα, κατά το δοκούν, υποστηρίζοντας από αριστερίζουσες έως και δεξιόστροφες ιδεολογίες. Τείνει να χάσει πλέον το πρωταρχικό νόημά της , όπως άλλωστε και τόσες άλλες λέξεις – δημοκρατία, σωτηρία, συναίνεση, εκσυγχρονισμός, διαρθρωτική αναπροσαρμογή…

Ας αρχίσω απλά προσπαθώντας να ανακαλύψω την αλλαγή με την αρχική, αυθεντική έννοια πίσω από τον όρο.

Μια εποχή έφτασε στο τέλος της. Μια εποχή που η επίφαση ευημερίας κάτω από την οποία υπέβοσκε ο συνεχώς διογκούμενος δανεισμός κρατών και ατόμων δημιουργούσε μια επιφανειακά «χαλαρή» καθημερινότητα.

Με σχεδόν βίαιο τρόπο, αυθαίρετα, σε σύντομο χρονικό διάστημα επιβάλλονται -από όλο και ολιγαρχικότητες μορφές διακυβέρνησης με το προκάλυμμα της δημοκρατίας- νέα οικονομικά δεδομένα, στα οποία χωρίς ουσιαστική δυνατότητα επιλογής καλούμαστε να προσαρμοστούμε. Η νέα οικονομική πραγματικότητα συμπαρασύροντας τις κοινωνικές δομές, τα πρότυπα το απερχόμενο μοντέλο διαβίωσης ,δημιουργεί ένα κενό.

Και τώρα τι γίνεται;

Πως μπορούμε να αντιδράσουμε;

Το πολιτικό σύστημα σήμερα μας δίνει ελάχιστες δυνατότητες συμμετοχής, εκλογές και ελεγχόμενη διαμαρτυρία (εφόσον από κάποιο σημείο και μετά καταστέλλεται από τις αστυνομικές δυνάμεις και τους ανθρώπους με την κουκούλα). Η συμμετοχή μας και στα δύο διαμορφώνει λιγότερο ή περισσότερο τις πολιτικές εξελίξεις.

Το προηγούμενο διάστημα πολλοί βγήκαμε από το μικρόκοσμο του σπιτιού μας, κατεβήκαμε στο δρόμο, διαμαρτυρηθήκαμε χωρίς κομματική στέγη ή συντεχνιακό συμφέρον και αυτό είναι μια αδιαμφισβήτητη κατάκτηση.

Αρκεί αυτό για να θεωρούμε εαυτούς ενεργούς πολίτες;

Και τι ακριβώς θέλουμε να διεκδικήσουμε;

Την προηγούμενη «πραγματικότητα» μας , όπως ακριβώς ήταν; μια καινούργια και ποια μπορεί να είναι αυτή;

Φυσικά και χρειάζεται να διεκδικήσουμε αξιοπρεπείς εργασιακές σχέσεις και μισθούς που να εξασφαλίζουν όχι μόνο την επιβίωση αλλά και την ποιότητα ζωής.

Πως θα ορίζαμε όμως σήμερα την ποιότητα ζωής πέρα από τα εισοδήματά μας;

Τι χρειαζόμαστε επιπλέον αφού καλυφθούν οι βασικές ανάγκες μας;

Τι είδους κοινωνία θέλουμε να συνδιαμορφώσουμε;

Η άνοδος της κυριαρχίας του ατόμου και του συμφέροντος του ξεκίνησε ως ιστορική αναγκαιότητα την περίοδο της αναγέννησης για να στηρίξει ιδεολογικά την άνοδο μιας νέας τάξης που ήθελε να ξεχωρίσει από τη μάζα προκειμένου να διεκδικήσει τα οικονομικά πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματά της. Στη πορεία συνάντησε διαφόρους φιλοσοφικούς στοχασμούς και οικονομικά ιδεολογήματα και έφτασε να τρέφει το σημερινό ασυγκράτητο νεοφιλελευθερισμό με τις επακόλουθες συνέπειες που εμείς στην Ελλάδα τώρα δυστυχώς ανακαλύπτουμε.

Πως θα μπορούσαμε σήμερα να ανασύρουμε τον «άνθρωπο» ως αλληλέγγυο όν που συνειδητοποιεί ότι το δικό του συμφέρον είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το συλλογικό και να χαρίσουμε το «άτομο» στην ιστορική περίοδο που ανήκει;(ευτυχώς στην ελληνική γλώσσα οι λέξεις άνθρωπος και άτομο είναι διαφορετικές καθώς και οι έννοιες τους).

Την ελληνική ιστορία διατρέχει μια μακραίωνη και συνεχής παράδοση στις αυτοδιοικούμενες κοινότητες που ταυτόχρονα με τις αντιθέσεις συνυπάρχει η αλληλεγγύη. Ίσως αξίζει να την ερευνήσουμε μαζί με άλλα, για να κάνουμε τις απαραίτητες συνθέσεις στο διάλογο για την επόμενη μέρα, αντί να κατακερματίζουμε την κριτική μας σκέψη από τον ορυμαγδό πληροφοριών που αρκετές φορές μας δημιουργούν το αίσθημα της ματαιότητας που μπορεί να οδηγήσει στην αδράνεια.

Αν οι ανάγκες μας για αισθητική στην καθημερινότητα, δημιουργία και προσφορά, με όποια προτεραιότητα για τον καθένα, αρχίσουν να είναι δική μας ευθύνη, ξεκινώντας από το σημείο ακριβώς που βρισκόμαστε με όσα λίγα ή πολλά έχουμε στις συνηθισμένες ασχολίες και υπάρχουσες ανθρώπινες σχέσεις, χωρίς να ανάγονται πάντα σε κάτι περισσότερο και πιο μακρινό ;

Μπορούμε βγαίνοντας από το στενό περιβάλλον μας να πάμε αρχικά όχι μακριά, στο διπλανό σπίτι;

Μήπως θα μπορούσαμε να χαρίσουμε τις υπηρεσίες μας και πράγματα που δεν χρησιμοποιούμε –και σίγουρα πολλοί από εμάς έχουμε μαζέψει αρκετά-όχι ως πράξη φιλανθρωπίας αλλά ως ένδειξη αλληλεγγύης και να «καταδεχτούμε» το ίδιο; Θα μπορούσαμε πχ. να αφήσουμε ένα βιβλίο που διαβάσαμε σε ένα μέσο μαζικής μεταφοράς που χρησιμοποιούμε για να το διαβάσει και κάποιος άλλος , μια φορά που θα ετοιμάσουμε κάποιο γεύμα να υπολογίσουμε – αν έχουμε αυτή τη δυνατότητα – και το γείτονά μας; (μια προσωπική εμπειρία..ένα πρωινό κατεβαίνοντας κεντρικό δρόμο της Αθήνας με ένα κεφάλι γεμάτο στενάχωρες σκέψεις που προφανώς αποτυπώνονταν στο πρόσωπο μου, ένας άνθρωπος που πουλούσε χαρτομάντιλα μου χάρισε ένα πακέτο μαζί με ένα αληθινό βαθύ χαμόγελό. Αυτό είχε να μου χαρίσει. Είναι ένα από τα σημαντικότερα δώρα που έχω πάρει στη ζωή μου.)

Μπορούμε να αποδείξουμε ότι δεν μας διαιρούν για να μας βασιλεύουν;

Ας αρχίσουμε από τα πιο απλά, από αυτά που μπορούμε να κάνουμε τώρα…

Πηγή