Του Μιχάλη Μητσού
Το φρούτο δεν είναι βέβαια καινούργιο, δεν προέκυψε από κάποια διασταύρωση. Υπήρχαν πάντα οι διανοούμενοι που θεωρούσαν ότι πρέπει να μένουν όχι έξω, αλλά πάνω από την πολιτική, ότι δεν είναι για τα καθημερινά και τα εφήμερα, αλλά για τα μεγάλα και τα αιώνια. Η στάση αυτή είναι βέβαια απολύτως θεμιτή, αν και ενίοτε γραφική, ακόμη και σε μια περίοδο κρίσης όπως η σημερινή. Το πρόβλημα αρχίζει να δημιουργείται όταν αυτοί οι διανοούμενοι δηλώνουν ότι για «λόγους αρχής» δεν ψηφίζουν. Η αποχή αποτελεί βέβαια και αυτή δημοκρατικό δικαίωμα. Αλλά από τους ανθρώπους του πνεύματος περιμένει κανείς, καλώς ή κακώς, μια πιο εποικοδομητική στάση.
Πάρτε τον φιλόσοφο Ζακ Ρανσιέρ, μαθητή του Λουί Αλτουσέρ, του οποίου το βιβλίο «Το μάθημα του Αλτουσέρ» (1974) επανακυκλοφoρεί στη Γαλλία από τις εκδόσεις La Fabrique. Η αντιπαράθεση ανάμεσα στον Σαρκοζί και στον Ολάντ δεν τον απασχολεί. Οπως λέει σε συνέντευξή του στον «Νουβέλ Ομπζερβατέρ», η εκπροσώπηση είναι το αντίθετο της δημοκρατίας. Στην πραγματικότητα, αποτελεί μια ολιγαρχική αρχή: όσοι συνδέονται με τον τρόπο αυτόν με την εξουσία δεν εκπροσωπούν τον πληθυσμό, αλλά την κατάσταση ή την ικανότητα (τόπο γέννησης, πλούτο, γνώση κ.λπ.) που στηρίζουν την εξουσία τους πάνω σε αυτόν τον πληθυσμό. Οι προεδρικές εκλογές αποτελούν την ακραία μορφή κατάσχεσης της εξουσίας του λαού στο όνομά του. Να γιατί ο ίδιος δεν ψηφίζει. Πολύ περισσότερο, μάλιστα, που η ιστορία της Αριστεράς είναι γι' αυτόν η ιστορία μιας διαρκούς προδοσίας.
Η αλήθεια είναι ότι ο συγγραφέας του «Μίσους για τη δημοκρατία» δεν ανήκει σ' εκείνους που θεωρούν παρωδία οποιαδήποτε εκλογική αναμέτρηση. Οπως λέει, υπάρχουν περιστάσεις όπου έχει νόημα η επιβεβαίωση της «συμβατικής» εξουσίας. Ο Αλέν Μπαντιού, αντίθετα, έχει να πατήσει το πόδι του σε εκλογικό τμήμα από τις εκλογές που οργάνωσε ο Ντε Γκολ το 1968 για να «σπάσει» τη φοιτητική εξέγερση. Κατά την άποψή του, οι εκλογές αποτελούν μια «τρομακτική παγίδα». Η κριτική στις κάλπες δεν γίνεται όμως μόνο από τα αριστερά. Αναρχικός της Δεξιάς και θαυμαστής του Νίτσε, ο Φρεντερίκ Παζάκ δεν έχει ψηφίσει ποτέ γιατί θεωρεί ότι κανένας πολιτικός δεν είναι αρκετά ικανός για να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της σύγχρονης κοινωνίας. «Ολοι οι υποψήφιοι, ακόμη κι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι θέλουν τη ρήξη με το σύστημα, σκέπτονται και συμπεριφέρονται σαν πολιτικάντηδες», γράφει στο νέο «εφήμερο» εβδομαδιαίο του περιοδικό, που απευθύνεται σε όλους όσοι έχουν απελπιστεί από το εκλογικό παιχνίδι.
Ο Ζαν Σαλέμ, καθηγητής στη Σορβόννη, δικαιολογεί την αποχή του από το «εκλογικό τσίρκο» με το σκεπτικό ότι η πλειοψηφία δεν έχει πάντα δίκιο: άλλωστε και ο Χίτλερ με «δημοκρατικό» τρόπο ανέλαβε την εξουσία. Το πιο συντριπτικό επιχείρημα όμως το εκθέτει ο φιλόσοφος Αλέν Ναζ στο περιοδικό «Lignes»: όσοι πολιτικοί προσπάθησαν να λυτρωθούν από τον ζυγό των αγορών ή των Βρυξελλών, όπως ο Γιώργος Παπανδρέου με την ιδέα του για δημοψήφισμα, αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν πρόωρα την εξουσία...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου