Τρίτη 28 Αυγούστου 2012

ΕΝΑ ΒΑΡΕΛΙ ΔΙΧΩΣ ΠΑΤΟ ΚΑΙ ΕΝΑ ΛΕΠΤΟ ΚΡΕΜΜΥΔΙ

Της Φωτεινής Τσαλίκογλου
 
 
«Δεν πρόκειται να ρίξουμε άλλο χρήμα, είστε βαρέλι δίχως πάτο». Η φιλόστοργος δήλωση Σόιμπλε φέρνει στο προσκήνιο ένα αλλοτινό, γνώριμο στους παλαιότερους, παιδικό παιχνίδι:
«Ενα λεπτό κρεμμύδι, γκέο βαγκέο/ Ενα λεπτό κρεμμύδι, φράξε βαγκέο».
Τα παιδιά χωρίζονται σε δύο αντικρουόμενες και διαπληκτιζόμενες μεταξύ τους ομάδες: «Σας δίνουμε, σας δίνουμε, μια όμορφη κοπέλα», ξεκινούσε η πρώτη ομάδα. «Μας δίνετε, μας δίνετε μια παλιοκατσιβέλα», απαντούσε η δεύτερη.
«Σας δίνουμε, σας δίνουμε, φλουρί κωνσταντινάτο», επέμενε η πρώτη ομάδα. «Μας δίνετε, μας δίνετε, βαρέλι δίχως πάτο».
«Σας δίνουμε, σας δίνουμε, ένα τσουβάλι λίρες.»/ «Μας δίνετε, μας δίνετε, ένα τσουβάλι ψείρες.»
Και κάπως έτσι το παιχνίδι συνεχιζόταν με τη δεύτερη ομάδα σταθερά να αμφισβητεί τις προσφορές της πρώτης ομάδας, έως ότου, προς το τέλος, ακούγεται: «Αυτό είναι χάρισμά σας στα μούτρα τα δικά σας».
Ποιος φανταζόταν ότι το αμέριμνο εκείνο παιχνίδι έκρυβε τα στοιχεία της παρανόησης, της ακύρωσης, της υπονόμευσης, της αυτο- και ετερο-εξαπάτησης, που δραπετεύοντας από το άλλοτε και αλλού έρχονται σήμερα να συνοψίσουν δραματικά το «εδώ και τώρα». Δεν υπάρχει τίποτα τόσο φανταστικό όσο η πραγματικότητα.
Το σύνδρομο Tina (there is no alternative, δεν υπάρχει εναλλακτική λύση) έχει δώσει τη θέση στο ακόμη πιο καταστρεπτικό «Never Enough» (τίποτα δεν αρκεί). Κι άλλο, κι άλλο, κι άλλο… Ο,τι και να δώσεις, όσα μέτρα κι αν παρθούν, και πάλι δεν είναι αρκετά.
«Φταίμε» σπεύδουν να πουν με προθυμία ορισμένοι, όμως είναι τουλάχιστον ασέβεια και ύβρις να κραδαίνεις το λάβαρο της ενοχοποίησης πάνω από συντρίμμια.
...Οσες λίρες κι αν είχες να δώσεις ως ψείρες θα εισπράττονται και ως παλιοκατσιβέλες οι όμορφες (όσες είχες) κοπέλες. Μη μιλάς λοιπόν, βούλωσ' το, προσηλώσου στις επόμενες θυσίες, στα επόμενα μέτρα. Ο δρόμος της εξιλέωσης είναι μακρύς.
Δεν υπάρχει, για τον Θεό, ένα άλλο παιχνίδι, ένας άλλος κανόνας παιχνιδιού;
Ενας ανθρωπολόγος πρότεινε στα παιδιά μιας αφρικανικής φυλής ένα παιχνίδι: Τοποθέτησε ένα καλάθι γεμάτο ζουμερά φρούτα δίπλα σ' ένα δέντρο και είπε στα παιδιά ότι όποιο από αυτά φτάσει πρώτο στο καλάθι θα πάρει όλα τα φρούτα. Οταν τους έδωσε το σινιάλο για να τρέξουν, πιάστηκαν χέρι-χέρι και ξεκίνησαν να τρέχουν όλα μαζί. Υστερα κάθισαν σ' έναν κύκλο για να φάνε τα φρούτα.
Οταν ρώτησε τα παιδιά γιατί το έκαναν αυτό, αφού κάποιο από αυτά θα μπορούσε να είχε καρπωθεί όλα τα φρούτα, τα παιδιά απάντησαν «Ubuntu», που σημαίνει: «Δεν μπορούμε να είμαστε χαρούμενοι αν έστω ένας από εμάς είναι στεναχωρημένος!».
Η λέξη «Ubuntu» στη γλώσσα τους σημαίνει επινοώ, κατασκευάζω, συν-ενώνω κάτι σαν «Υπάρχω γιατί υπάρχουμε».
Μια ανοίκεια λέξη κι ένα άγνωστο σ' εμάς, μέσα στην παγκοσμιοποιημένη, αγριεμένη, αγριευτική πραγματικότητα, παιχνίδι.
Μα τι λέω; Eίναι ποτέ δυνατόν; Σας βλέπω να χαμογελάτε με το ουτοπικό της πρότασης. Με ειρωνεία και συγκατάβαση. Κι όμως, αν δεν πιστέψεις σήμερα στην ουτοπία μιας άλλης εκδοχής ζωής έχεις τελειώσει. Αν δεν εμψυχωθείς από την πίστη σε μια διαφορετική δυνατότητα ύπαρξης και συνύπαρξης μένεις αγκαλιά με το ήδη γνωστό. Κι αυτό μυρίζει σήψη, και μούχλα, και θάνατο.
Και τα όνειρα πολλοί τα αγνόησαν και τα χλεύασαν, τον θάνατο ουδείς.



Η κυρία Φωτεινή Τσαλίκογλου είναι συγγραφέας, καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
 

Δευτέρα 27 Αυγούστου 2012

ΚΥΡΙΕ ΠΟΛΙΤΙΚΕ, ΤΙ ΕΚΑΝΕΣ ΕΣΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ;

Του Θ  Λυρτσογιάννη
 
Την ιστορική φράση του Τζον Κένεντι «μη ρωτάς τι έκανε η πατρίδα για σένα, αλλά τι έκανες εσύ για την πατρίδα» την έχουμε ξαναγράψει.
Είναι τώρα περισσότερο από ποτέ επίκαιρη και η πατρίδα την απευθύνει στους Πολύδωρες, στους Τραγάκηδες και σε όλο το πολιτικό σύστημα.
Γιατί την πατρίδα τη χρησιμοποίησαν για να διορίσουν στη Δημόσιο συζύγους, γιους, κόρες, ανιψιούς, ανιψιές, κουμπάρες και πάρα πολλά εκλογικά «πελατάκια».
Αυτοί όμως τι έκαναν για την πατρίδα; Δημιούργησαν ένα φαύλο και διεφθαρμένο Δημόσιο, άφησαν τη φοροδιαφυγή και την εισφοροδιαφυγή να θεριέψουν, ανέχτηκαν, αν δεν εξέθρεψαν τη διαφθορά, κάποιοι πλούτισαν ενθυλακώνοντας δημόσιο χρήμα, κακοδιοίκησαν, και εντέλει έσπρωξαν τη χώρα στη χρεοκοπία.
Κάνοντας τον απολογισμό τους και θέτοντας στον εαυτό τους το ερώτημα του Τζον Κένεντι, πόσοι θα μπορούσαν να ισχυριστούν ότι έκαναν κάτι για την πατρίδα και δεν τη χρησιμοποίησαν για δικό τους όφελος;
Η απάντηση στο ερώτημα αναδεικνύει ένα μεγάλο πρόβλημα, ίσως το μεγαλύτερο για τη χώρα, και φανερώνει την ανάγκη για ανατροπή εκ βάθρων και ριζική μεταρρύθμιση του πολιτικού συστήματος.
Αν οι σωστοί και χρηστοί πολιτικοί άνδρες πρέπει να αποχωρούν φτωχότεροι από τον δημόσιο βίο και όχι πλουσιότεροι, πόσοι μετά τη Μεταπολίτευση ικανοποίησαν τον κανόνα αυτό; Ελάχιστοι έως κανένας.
Ομως η ώρα των τεράστιων αλλαγών έφτασε. Το πολιτικό σύστημα ή θα αλλάξει ριζικά ή θα αλλάξουν τα πρόσωπα που το απαρτίζουν. Μέση οδός δεν υπάρχει. Κι όποιος αμφιβάλλει ας ρωτήσει τους πολίτες
 

ΠηγήππΠ

Σάββατο 25 Αυγούστου 2012

ΟΤΑΝ Η ΣΥΝΕΝΟΧΗ ΔΙΑΛΥΕΙ ΤΗ ΣΥΝΟΧΗ

Της Μαρίας Κατσουνάκη
 
Σε χωριό της Φθιώτιδας, έξω από τα Καμένα Βούρλα, παππούς έσπασε στο ξύλο ένα μικρό αγόρι από την Αλβανία γιατί στην παιδική χαρά τραυμάτισε κατά λάθος το εγγόνι του (κουτούλησαν με αποτέλεσμα να ανοίξει η μύτη του δεύτερου). Το Αλβανάκι μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο μπροστά στα τρομαγμένα μάτια των συνομηλίκων του και κάποιων περαστικών ενηλίκων, που κοντοστάθηκαν ως θεατές της σκηνής. Το συμβάν κατέγραψε η Ηλιάνα Σουσώνη στη στήλη «Προβολές» της «Κ» (22/8).
Οταν ο Αλβανός πατέρας (χρόνια κάτοικος του χωριού) πήγε στο Αστυνομικό Tμήμα δεν βρέθηκε κανείς από τους αυτόπτες μάρτυρες να καταθέσει. Η τοπική κοινωνία σιώπησε.
Στην Yδρα, την περασμένη Παρασκευή, κλιμάκιο του ΣΔΟΕ δέχθηκε επίθεση από επιχειρηματίες και κατοίκους του νησιού γιατί οι ελεγκτές ζήτησαν από ιδιοκτήτρια εστιατορίου, που δεν έκοβε αποδείξεις, να τους ακολουθήσει στο Τμήμα. Η συνέχεια του επεισοδίου έχει περιγραφεί και σχολιαστεί με σαφή (ευτυχώς) απέχθεια: κάτοικοι προπηλακίζουν το ΣΔΟΕ, κόβουν νερό και ρεύμα στο Αστυνομικό Tμήμα και «αγανακτισμένοι», δηλώνουν την με κάθε τρόπο «ανυπακοή» τους, διατρανώνουν την επιθυμία τους να παραμείνουν στο ελέω ασυδοσίας καθεστώς της φοροδιαφυγής. Η τοπική κοινωνία σιώπησε και εδώ. Καμία αντίδραση από παράγοντες ή συλλόγους που επιδεικνύουν αξιοσημείωτη ευαισθησία σε θέματα που αφορούν το περιβάλλον, τη χλωρίδα και την πανίδα του νησιού.
Τα δύο διαφορετικά μεταξύ τους γεγονότα συναντιούνται στην ίδια συνένοχη σιωπή. Δεν είναι η πρώτη φορά -ούτε πρόκειται να είναι η τελευταία- που μικρές κοινωνίες ορθώνουν τείχη για να προστατεύσουν εαυτούς, την επόμενη μέρα, σχέσεις και ισορροπίες εδραιωμένες στο, κατ’ αυτούς, καλό και κακό.
Oσο η αθλιότητα βρίσκει στέγη, τα αποστήματα θεριεύουν. Γίνονται Βέροια (ο φόνος του μικρού Aλεξ το 2006), γίνονται Κερατέα, γίνονται Κόρινθος (ο «πόλεμος» του δημάρχου, κατοίκων και της Χρυσής Αυγής να μη μεταφερθούν παράνομοι μετανάστες στο στρατόπεδο). Η συνένοχη σιωπή και η «αγανάκτηση» των τοπικών, κλειστών κοινωνιών έχουν συχνά την ίδια αφετηρία. Οδηγούν στη δαιμονοποίηση, καταργούν τη συνευθύνη, υπερασπίζονται τη βία και την ανομία, διαλύουν τη συνοχή της ευρύτερης κοινωνίας. Και, δυστυχώς, σ’ αυτές τις περιπτώσεις, δεν μπορούμε να μεταθέσουμε την ευθύνη σε καμία τρόικα και σε κανένα ΔΝΤ. Η κρίση ενός συστήματος που νοσεί δεν μετατίθεται. Διαδίδεται. Γίνεται επιδημία.
 

Τρίτη 21 Αυγούστου 2012

Ο ΧΡΟΝΟΣ ΞΕΚΙΝΑΕΙ ΑΠΟ...ΤΩΡΑ

Του Simple Man
Υπάρχει ακόμη χρόνος…για όλους εμάς που καθίσαμε στο πεζούλι της ιστορίας κοιτώντας τα παπούτσια μας. Την πίκρα της ήττας την γευτήκαμε και την απογοήτευση για ακόμη ένα στημένο παιχνίδι στο οποίο αν και δεν παίξαμε γίναμε θεατές της εξ αρχής χαμένης κερκίδας . Την ζήσαμε την νύχτα εκείνη που αγνοούσαμε ότι υπάρχει, κι όμως φθάσαμε κι εμείς να μετράμε τα σανίδια του ταβανιού για να διώξουμε την οργή που έκλεψε ακόμη και τον ύπνο μας. Όμως, υπάρχει ακόμη χρόνος για όλους εμάς που γνωρίζουμε ότι όλα τελείωσαν σε αυτόν τον τόπο. Αρκεί να σκοτώσουμε άνευ ελέους όλες τις φωνές όλων των τεράτων που θέλουν να μας πείσουν ότι κρεμόμαστε από τις ανορθόγραφα ραγιάδικες υπογραφές τους. Υπάρχει χρόνος να λύσουμε και να καθαρίσουμε τα όπλα του μυαλού μας, να τοποθετήσουμε τις σφαίρες της συνείδησής μας στην θαλάμη, να στοχεύσουμε στις φλύαρες γλώσσες των άνανδρων υπεροπτών και να πατήσουμε την σκανδάλη χωρίς τρέμουλο στο χέρι μας. Να σιωπήσουν εντελώς μέσα μας. Να τους αψηφήσουμε βάζοντας στην δική μας κάλπη τα χρεόγραφα της αξιοπρέπειας που μας στέρησαν δίχως σταγόνα οίκτου. Χωρίς ομάδες, χωρίς καταστατικά, χωρίς γελοίες ψηφοφορίες, χωρίς συζητήσεις επί συζητήσεων, χωρίς αναλύσεις επί αναλύσεων, χωρίς ούτε μία σταγόνα αίμα να πέσει. Αναίμακτα μας σκοτώνουν, αναίμακτα να σιωπήσουν.
Υπάρχει ακόμη χρόνος…για όλους εκείνους που δεν είδαν την Ελλάδα ως δικαίωμα αλλά ως υποχρέωση. Για εκείνους που μέχρι σήμερα έχουν διανύσει την ζωή τους ως στόχοι ανάλγητων πολιτικάντηδων οι οποίοι κρύβουν την δειλία τους μέσα στα χάρτινα κάστρα πολιτικών κομμάτων με σημαία την δημοκρατία. Κοίτα τους, λοιπόν, εκείνους, πώς επιβίωσαν από τις σφαίρες της αναξιοκρατίας, της αδικίας, της προδοσίας, της σκληρής επίγνωσης του τι είναι για τους ασήμαντους θνητούς αλλά εκλεγμένους αθανάτους. Μια χαρά αναπνέουν δίπλα μας ακόμα και αν τώρα κοιτάνε σιωπηλοί τα παπούτσια τους. Υπάρχει ακόμα χρόνος όσο ο καθρέπτης που αντικρίζουμε το πρωί έχει την φάτσα μας ως αντικατοπτρισμό.
Υπάρχει χρόνος…για όλους τους ήρωες που κρύβουμε μέσα μας. Τους σιωπηλούς μικρούς μας εαυτούς που θέλουν να πάρουν την θέση μας μα εμείς τους καταπιέζουμε είτε από στιγμιαίο φρενάρισμα της δήθεν ηθικής, είτε από την χρόνια εκπαίδευσή μας να οριζόμαστε και όχι να ορίζουμε. Να μένουμε σιωπηλοί μη και διακόψουμε τον πολυλογά πολιτικό από τις εξαγγελίες του σχεδίου που σκοπό έχει να μας καταδικάσει στον ρόλο του ανυποψίαστου εύκολου στόχου ή του ήσυχου απείθαρχου στημένο στον τοίχο. Υπάρχει χρόνος για αυτούς που δεν χωράνε σε γραμμάτια και εικονικά χρέη. Υπάρχει χρόνος να ορίσουμε το δικό μας μέγεθος απλώνοντας την ψυχή μας σαν χάρτη. Να γίνουμε εμείς Ελλάδα, στέλνοντας σιωπηλώς τα μαντάτα ότι ο χρόνος για τους ατσαλάκωτους μαλθακούς ανελέητους εκτελεστές μας, μόλις τελείωσε.

Πέμπτη 16 Αυγούστου 2012

Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΟΥ ΦΟΒΟΥ

Της Χρύσας Ταβουλάρη

Άλλαξαν όλα ή μήπως πάντα έτσι ήταν, κρυμμένα καλά κάτω απο ψεύτικες γυαλιστερές χοντρές και κούφια λόγια χωρίς νόημα.
Δεν αναγνωρίζω πια τα πρόσωπα των φίλων ούτε τα λόγια τους καταλαβαίνω. Ό,τι νόμιζα νεκρό χρόνια πριν, βρυκολακιάζει και γυρίζει να στοιχειώσει τις πόλεις, τις γειτονιές και τα σπίτια μας.
Μια καταιγίδα ήταν αρκετή να διαλύσει το γυαλιστερό βερνίκι, να μας κάνει φοβισμένα ανθρωπάκια που όταν δεν σιωπούμε, αναζητούμε εξιλαστήρια θύματα στην πλατεία της Ομόνοιας, ελπίζοντας το αίμα τους να διώξει το κακό.
Φοβάμαι τα νέα δόγματα του φόβου «δεξιά» κι «αριστερά», την απολυτότητα των φοβισμένων και πιό πολύ την αδράνεια των παραιτημένων.
Φοβάμαι τη φιλανθρωπεία των καιρών και τα μανιφέστα των σωτήρων, όλων εκείνων που επιχειρούν ήδη να χτίσουν τη νέα πλάνη σε μια κοινωνία που δεκαετίες τώρα αποδέχεται το μύθο για να αποφύγει τη πραγματικότητα.

Δευτέρα 13 Αυγούστου 2012

ΕΙΜΑΙ ΔΕΞΙΟΣ ΚΑΙ ΕΙΣΑΙ ΑΡΙΣΤΕΡΟΣ. Ε ΚΑΙ; ΑΛΛΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΜΑΣ…

Του Τάσου Φούντογλου *

Τελικά ήρθε και η δική μας η σειρά. Λίγο πιο πρίν, λίγο πιο μετά, δεν έχει πλέον σημασία. Έτσι είναι καμωμένες, άλλωστε, οι γενιές. Να λουφάζουν νωχελικά πίσω από τον βίο και την πολιτεία των απερχόμενων γενιών και σαν έρθει η ώρα του ιστορικού κατεπείγοντος να μπουκάρουν δυναμικά στο προσκήνιο της Ιστορίας και να αρπάζουν με το «έτσι θέλω» το πρωταγωνιστικό του ρόλου από τους γηραλαίους θεατρίνους της εποχής που φεύγει .
«Να μπεί κανείς μέσα στον αιώνα, αυτό είναι το ζήτημα» φώναζε ο Θεοτοκάς και η γενιά του ’30, έναν αιώνα πρίν, για να προσθέσει δυο αράδες παρακάτω «δεν μου είναι πια δυνατό να εξακολουθήσω να παίζω ή να ταχτοποιώ βιβλία. Θέλω να λάβω μέρος».
Ήρθε, λοιπόν, και η δική μας η σειρά, έναν αιώνα μετά, να πάψουμε να ταχτοποιούμε καριέρες και να λάβουμε μέρος «βουτώντας ως τον λαιμό μες στην Ιστορία», να ξεμπερδεύουμε σε χρόνο ανεπιστρεπτί με τους θλιβερούς χρεώστες της Μεταπολίτευσης και να βάλουμε εμπρός το δικό μας χρέος.
Από πού ξεκινάς, όμως, και πού πάς; Ποιους αφήνεις πίσω σου και ποιους παίρνεις μαζί σου; Τι αλλάζεις και τι αφήνεις ίδιο; Ειλικρινά δεν ξέρω από πού ξεκινάς. Ούτε ποιους πρέπει να εμπιστευτείς, ούτε τι πρέπει ακριβώς να αλλάξεις. Έχω, όμως, μια υπόνοια για το που πρέπει να πάμε. Μια υπόνοια για το ποιος πρέπει να είναι ο τερματισμός. Και την υπόνοια αυτή δεν την έχω μονάχα εγώ. Την έχουμε πια πάρα πολλοί από εμάς ανεξαρτήτως πεποιθήσεων.
Είμαι δεξιός στις πεποιθήσεις μου αλλά αυτό δεν δικαιολογεί κανένα λαμόγιο της αεριτζίδικης μεγαλοαστικής μας τάξης να εξακολουθεί να ζει εις βάρος του κρατικού κορβανά, να αδυνατεί ακόμα και σήμερα να στήσει έστω και μια εξαγωγική επιχείρηση της προκοπής και να επιμένει να προκαλεί το δημόσιο αίσθημα μέσα από μπουγέλα με πανάκριβες βότκες και φλωροαστακομακαρονάδες.
Είμαι δεξιός στις πεποιθήσεις μου αλλά αυτό δεν νομιμοποιεί καμιά ελεύθερη αγορά να μην κόβει αποδείξεις και να φοροδιαφεύγει.
Είμαι δεξιός στις πεποιθήσεις μου αλλά αυτό δεν επιτρέπει σε κανέναν πατριδοκάπηλο του κερατά να βάνει την Ελλάδα εμπρός του για να κρύβει τις πομπές του.
Είμαι δεξιός στις πεποιθήσεις μου αλλά αυτό δεν σημαίνει πως προτάσσω την ιδιωτικοποίηση μιας ΔΕΚΟ έναντι του κρατικού της ελέγχου. Δεν έχω ιδεοληψίες γύρω από το δημόσιο και το ιδιωτικό. Με νοιάζει μονάχα το ιδιωτικό να είναι ευγενές και υψηλό, να συντηρεί μια επιχειρηματικότητα γεμάτη το πάθος της δημιουργίας και να έχει συνεχώς στραμμένο το βλέμμα του προς τις ανάγκες της κοινωνίας και το δημόσιο να είναι λιτό και δωρικό, να σεβεται το δημόσιο χρήμα, να θέτει τους κανόνες της κοινής συμβίωσης, να επιβλέπει την εφαρμογή τους για όλους και να στέκεται δίπλα στον ανήμπορο πολίτη μέσα από τις υπηρεσίες του. Αυτό με νοιάζει μόνο.
Είσαι αριστερός στις πεποιθήσεις σου αλλά αυτό δεν δικαιολογεί καμία αργομισθία στο δημόσιο να μισθοδοτείται από τα δημόσια ταμεία.
Είσαι αριστερός στις πεποιθήσεις σου αλλά αυτό δεν νομιμοποιεί καμιά περιφέρεια της χώρας να συντηρεί πέντε νοσοκομεία, υποστελεχωμένα και με ανύπαρκτες παροχές υπηρεσιών υγείας προς τους πολίτες της, και να ανέχεται τον κάθε γραφικό πολιτικάντη να απειλεί θεούς και δαίμονες για το επικείμενο κλείσιμο δημοσίων υπηρεσίων που στην εποχή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης φαντάζουν θλιβερά κουφάρια ενταύθα .
Είσαι αριστερός στις πεποιθήσεις σου αλλά αυτό δεν σου αρκεί για να ανέχεσαι τους κλαυθμηρμούς μιας ολόκληρης χώρας για τα φάρμακα των 8 δισ που έφτασε να σαβουρώνει και τα οποία τώρα καλείται να εγκαταλείψει. Δεν γίνεται να βάζεις μια ζωή μπροστά τον καρκινοπαθή και το νεφροπαθή για να δικαιολογείς την υπερσυνταγογράφηση φαρμάκων από {πειναλέα τρωκτικά με λευκές ποδιές} και την κατασπατάληση υλικών για να πλουτίζουν κάτι γηραλαίοι ψωμόλυσες με βαρύγδουπους τίτλους.
Είμαι δεξιός και είσαι αριστερός. Και όμως. Αν αφήσουμε κατάχαμα τις ταμπέλες και κοιταχτούμε στα μάτια θα συνεννοηθούμε. Ας παλέψουμε για τα αυτονόητα και αφού φτιάξουμε σοβαρό κράτος και ευνομούμενη Πολιτεία μπορούμε κατόπιν να επιστρέψουμε ήσυχοι και με τακτοποιημένη τη συνείδηση μας στα γνωστά χαρακώματα και να συνεχίσουμε το αιώνιο αντιπάλεμα των ιδεών.
Δεν είναι το ίδιο η Δεξιά και η Αριστερά. Το αντίθετο, μάλιστα. Κάθε λέξη κουβαλάει τα δικά της οραματά , τους δικούς της ευσεβείς πόθους για ένα καλύτερο αύριο, τα δικά της προτάγματα , τους δικούς της ηγέτες και τους δικούς της προδομένους οπαδούς . Οι λέξεις όμως αυτές έχουν τη σημασία τους σε χώρες σαβαρές. Σε χώρες με οργανωμένο, ευνομούμενο και ορθολογικό κράτος που συμβιώνει αρμονικά με μια υγιή ελεύθερη αγορά δημιουργίας και αληθινής επιχειρηματικότητας. Σε αυτές τις χώρες έχει νόημα η διελκυστίνδα μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς. Όχι στη δική μας, που το κράτος κατήντησε άσυλο {ανιάτων αργομισθιών} και η κατ΄ ευφημισμό ελεύθερη αγορά αποτελείται από ένα μπουλούκι μεταπρατών, αεριτζίδων, εμπόρων και προμηθευτών του δημοσίου. Στη χώρα μου προέχει το φτιάξιμο του κράτους και της αγοράς.
Γιατί όσο και αν επιμένουν ορισμένοι επαγγελματίες πουλητάδες ιδεών και διαξιφισμών δεν υπάρχει δεξιό και αριστερό Πανεπιστήμιο. Υπάρχει μονάχα Πανεπιστήμιο με σοβαρούς φοιτητές που σέβονται το δημόσιο χώρο και αφοσιώνονται στις σπουδές τους, με καταξιωμένους καθηγητές που αναδεικνύονται στην ιεραρχία χάριν των προσόντων τους και όχι χάριν των γνωριμιών τους, με φοιτητικά κινήματα και ακαδημαικές πρωτοβουλίες που δεν αποβλέπουν στην αναπαραγωγή των παρωχημένων ιδεών ενός άλλου κόσμου αλλά στο πλάσιμο ενός καινούριου κόσμου.
Δεν υπάρχει δεξιά και αριστερή περίθαλψη Υγείας.
Υπάρχει μονάχα ένα δημόσιο σύστημα υγείας που λειτουργεί υπερ των αδυνάτων, με οργανωμένη πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας που αποσκοπεί στην πρόληψη και την αγωγή υγείας και όχι στον πλουτισμό των γενικών γιατρών μέσα από την υπερσυνταγογράφηση φαρμάκων, με ορθολογικά κατανεμημένα νοσοκομεία και κέντρα αποκατάστασης σε ολόκληρη τη χώρα που να μπορούν να διεκπεραιώνουν σοβαρά περιστατικά και να μην λειτουργούν ως πυλωροί προς τα μεγάλα νοσοκομεία του κέντρου και με ένα διοικητικό προσωπικό αντάξιο των απαιτήσεων και των προκλήσεων της νέας εποχής και ένα ιδιωτικό σύστημα υγείας που δεν εξαντλεί τις δυνατότητές του σε διαγνωστικά κέντρα αλλά επενδύει σοβαρά σε υποδομές υγείας.
Δεν υπάρχει δεξιό και αριστερό κράτος. Υπάρχει μονάχα κράτος με οργανωμένες υπηρεσίες που υπηρετούν τον πολίτη,με καταρτισμένους και ευσυνείδητους υπαλλήλους που θεωρούν χρέος τους την προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος, με παρεμβατικό ρόλο στην ελεύθερη αγορά και με στρατηγικές αναπτυξιακές πολιτικές στην προμετωπίδα του.
Δεν υπάρχει δεξιά και αριστερή Αυτοδιοίκηση. Υπάρχει μονάχα μια αυτοδιοίκηση που απαιτεί και διεκδικεί αρμοδιότητες από το αθηνοκεντρικό κράτος, που εκπονεί σχέδια και τα υλοποιεί, που έχει ξεκάθαρη θέση για τις αναπτυξιακές δυνατότητες της κάθε περιοχής και που λειτουργεί στη βάση της αξίας και της ικανότητας και όχι στην λογική του «τεμέτερον», του ημέτερου και του «θκο μας» παιδιού.
Δεν υπάρχει δεξιά και αριστερή Ελλάδα της Ευρώπης. Υπάρχει μονάχα μια Ελλάδα που συμμετέχει ενεργά στις διαδικασίες της ευρωπαικής ολοκλήρωσης και αναλαμβάνει πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση αυτή. Μια Ελλάδα που αρνείται να αντιμετωπίζει άλλο την Ευρώπη ως τον αιμοδότη της κακομοιριάς της. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα της γενιάς μας. Να κατακτήσουμε την Γηραιά Ήπειρο με τους ποιητές, τους λογοτέχνες μας, τους επιστήμονές μας και με τα προϊόντα μας. Να γίνουμε και εμείς, επιτέλους, πραγματικοί συνοδοιπόροι σε μια πορεία ενοποίησης που φτάνει σιγά σιγά στο τέρμα της. Βασανιστικά, επώδυνα, είναι η αλήθεια αλλά φτάνει.
Και στον τερματισμό εμείς θα είμαστε εκεί. Όχι ως επαίτες, όχι ως αιώνιοι γραικοί να προτάσσουμε συνεχώς τις ιδιαιτερότητες μας και να απαιτούμε πακέτα στήριξης και κατανόησης από τους εταίρους μας αλλά ως συμμέτοχοι και συνδιαμορφωτές.
Γιατί αυτός ο ρόλος μας πρέπει. Γιατί αυτές τις απαιτήσεις έχουμε πιά από τους εαυτούς μας.
Γι αυτο, λοιπόν. Για τους φίλους μας που ξενιτεύονται. Για τους συγγενείς μας που τα φέρνουν δύσκολα βόλτα. Για τους γνωστούς μας που εξαθλιώνονται. Για όλους αυτούς που ήρθαν στον κόσμο αυτό για μια αξιοπρεπή ζωή και αντικρίζουν καθημερινά το φάσμα της αναξιοπρέπειας, για μια χώρα τέλος που κατήντησε ο περίγελος του πλανήτη θα βάλουμε στην άκρη τους μεγάλους εθνικούς μας διχασμούς, τους σύγχρονους δημοτικισμούς και καθαρευουσιανισμούς μας, θα ανταμώσουμε, θα ανεχτούμε την ανάσα του διπλανού μας και θα φτιάξουμε από την αρχή τον κόσμο γύρω μας.
Πανεπιστήμια γνώσης, νοσοκομεία πραγματικής προσφοράς, δημόσιες υπηρεσίες κοντά στον πολίτη, πολίτες υπεύθυνους και παραγωγικούς, θεσμούς ανεπηρέαστους από τη νεοελληνική μας κουτοπονηριά.
Ένα νέο κίνημα, νέων ανθρώπων, με νέες ιδέες που θα διεκδικήσει στις επικείμενες εκλογές την αυτοδιοίκηση από τους σημερινούς κουμανταδόρους και τους θλιβερούς τους τσιλιαδόρους και θα αναμετρηθεί κατόπιν με τα λείψανα του κοινοβουλευτικού παλαιοκομματισμού. Αυτό είναι το χρέος μας. Και μπροστά στο χρέος δεν κιοτεύεις. Βγαίνεις μπροστά και διεκδικείς. Κάθε γενιά εξάλλου σπαταλιέται για ένα χρέος. Καιρός να σπαταληθούμε και εμείς για το δικό μας…

*Ο Τάσος Φούντογλου είναι γιατρός – ειδικευόμενος νεφρολογίας

Παρασκευή 10 Αυγούστου 2012

Η ΑΕΡΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ «ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ»

Του Χαρίδημου Τσούκα*

Είναι υποχρεωμένοι να μιλάνε για «διοικητική μεταρρύθμιση», δεν μπορούν να κάνουν διαφορετικά. Μιλάνε, φυσικά, και για «αξιοκρατία», δεν γίνεται αλλιώς. Από τον τρόπο που μιλάνε, όμως, καταλαβαίνεις ότι το εννοούν όσο εννοεί και η κ. Παπαρρήγα τον όρκο της στο Σύνταγμα! Η γλώσσα τους δεν αποσκοπεί στη διασάφηση και τη δέσμευση, πόσω μάλλον στην έμπνευση των πολιτών, αλλά στην παραπλάνηση. Ο πρωθυπουργός δήλωσε πρόσφατα ότι θα «παρακολουθεί προσωπικά» τις μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση. Σε σύσκεψη στο Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης (!), ο κ. Σαμαράς είπε ότι αναμένει πως, εκτός από «οικονομική», η δημόσια διοίκηση να είναι και «αξιοκρατική»!
Τον πιστεύει κανείς; Αμφιβάλλω. Τα έχουμε ακούσει τόσες πολλές φορές που, δικαιολογημένα, γίναμε κυνικοί. Τα ίδια δεν έλεγε ο Καραμανλής ή ο Παπανδρέου; Γιατί τα λέει, τότε; Γιατί «πρέπει» να τα πει: ο πρωθυπουργικός λόγος δεν σημαίνει κάτι· συνιστά ένα ρητορικό τέχνασμα, μια δήθεν ορθολογική κίνηση σε ένα πολιτικό παιχνίδι προκειμένου να δείξει ότι έχει «επίγνωση» των προβλημάτων και διαθέτει τις «λύσεις». Λέει αυτό που αναμένεται να πει, όχι αυτά που πιστεύει, ούτε μετουσιώνει σε λόγο αυτά που πράττει.
Οι πολιτικάντηδες προσποιούνται ότι υιοθετούν τη γλώσσα του ορθολογισμού για να αποκρύψουν τις παλαιοκομματικές πρακτικές τους ή να συσκοτίσουν τα πραγματικά προβλήματα. Αν εννοούσαν αυτά που λένε όχι μόνο θα μιλούσαν διαφορετικά, θα έπρατταν διαφορετικά. Όταν ακούτε έναν πρωθυπουργό να λέει ότι θα «παρακολουθεί προσωπικά» τα θέματα της διοικητικής μεταρρύθμισης, ή τον αρμόδιο υπουργό να εκλαμβάνει δίχως όραμα τη διοικητική μεταρρύθμιση ως οργανωτική κοπτοραπτική, δεν είναι δύσκολο να καταλάβετε ότι οι άνθρωποι αερολογούν.
Γιατί; Διότι αν σε ενδιαφέρει στ’ αλήθεια να επιφέρεις ριζοσπαστικές τομές στη δημόσια διοίκηση, τότε καταπιάνεσαι με το βαθύτερο πρόβλημά της: τον κομματικοποιημένο χαρακτήρα της που της στερεί, μεταξύ άλλων, τη θεσμική μνήμη. Αν είσαι σοβαρός δρας, δεν φλυαρείς: φτιάχνεις με όραμα και στρατηγική επαγγελματικά συστήματα διοίκησης, δεν δηλώνεις στα ΜΜΕ το «προσωπικό» ενδιαφέρον σου για τη δημόσια διοίκηση, ούτε αναδιατάσσεις χαζοχαρούμενα τα έπιπλα του σπιτιού. Η τέχνη της διοίκησης είναι, μεταξύ άλλων, να δημιουργείς συστήματα, διαδικασίες και νοο-τροπία για να επιτυγχάνεις, μέσω άλλων ανθρώπων, αποτελέσματα με διάρκεια, ακόμα κι όταν εσύ θάχεις φύγει.
Τι σημαίνει αυτό; Πρωτίστως τη δημιουργία θεσμικής μνήμης στη δημόσια διοίκηση. Όσο οι γενικοί γραμματείς των υπουργείων θα είναι πρόσωπα πολιτικής επιλογής, τόσο η δημόσια διοίκηση θα παραμένει το πολιτικά εξαρτημένη, άρα λάφυρο των κομμάτων εξουσίας.
Τι έκανε η λεγόμενη κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας μόλις ανέλαβε; Διόρισε στις θέσεις γενικών γραμματέων υπουργείων και περιφερειών δικούς της ανθρώπους. Πρόκειται για άτομα που διορίστηκαν με πολιτικά-περσοναλιστικά κριτήρια, όχι λειτουργοί που σταδιοδρομούν στη δημόσια διοίκηση. Αλλά, ακόμη κι αν ήθελαν να διατηρήσουν το σημερινό σύστημα των μετακλητών γραμματέων, γιατί δεν κράτησαν τουλάχιστον τους άξιους; Γιατί λ.χ. έπρεπε να αντικατασταθεί η ειδική γραμματέας του ΕΣΠΑ κ. Ζεμπιλιάδου, για την οποία εκφράστηκαν τόσο κολακευτικά αξιωματούχοι της ΕΕ;
Τα ερωτήματα δεν έχουν τέλος: γιατί ο γραμματέας του υπουργικού συμβουλίου να είναι επιλογή του πρωθυπουργού και όχι ανώτατο στέλεχος της διοίκησης; Γιατί οι γενικοί γραμματείς των περιφερειών να είναι πολιτευτές (όπως τώρα) και όχι δημόσιοι λειτουργοί; Γιατί ο διοικητής του ΙΚΑ, του ΕΟΠΠΥ, του ΤΑΙΠΕΔ, κοκ, να μην επιλέγεται από ανεξάρτητες επιτροπές μεταξύ ανθρώπων που σταδιοδρομούν στη διοίκηση επιχειρήσεων και οργανισμών; Ετσι δεν γίνεται στον ανεπτυγμένο κόσμο;
Διότι αυτό είναι το σημαντικό: τα ηγετικά στελέχη δημοσίων οργανισμών να σταδιοδρομούν στη διοίκηση. Τι το ιδιαίτερο έχουν αυτοί που σταδιοδρομούν σε έναν τομέα; Αυτό που έχουν οι επαγγελματίες ταξιτζήδες σε σχέση με τους «πειρατές» συναδέλφους τους: τείνουν να αναπτύσσουν επαγγελματική αυτοσυνειδησία, κρίνονται με βάση τις επιδόσεις τους σε βάθος χρόνου, λειτουργούν σε ένα πλαίσιο κινήτρων και κυρώσεων που επιβάλλει, κατ’ αρχήν, ορθολογικές συμπεριφορές.
Είναι τυχαία, άραγε, η εκτεταμένη λεηλασία δημόσιων πόρων στο ΙΚΑ λ.χ. από απατεώνες δικαιούχους; Τι αποκαλύπτουν τέτοιες απάτες για το σύστημα διοίκησης του οργανισμού; Οι συστηματικοί έλεγχοι, χάρη στους οποίους επιβάλλεται η τήρηση της νομιμότητας, προϋποθέτουν ένα σύστημα επαγγελματικής διοίκησης, τα αποτελέσματα του οποίου έχουν συνέπειες για τα στελέχη και τους υπαλλήλους. Είδατε το διοικητή του ΙΚΑ, γενικό διευθυντή του ΠΑΣΟΚ μέχρι πρότινος, να παραιτηθεί, αναλαμβάνοντας την ευθύνη γι αυτό το μπάχαλο; Όχι, φυσικά. Ο κ. Σπυρόπουλος δεν σταδιοδρομεί στη διοίκηση οργανισμών, άρα δεν έχει λόγο να στεναχωρηθεί μήπως οι αποκαλύψεις σκανδάλων κηλιδώσουν το βιογραφικό του. Οι πολιτικοί του προστάτες θα του εξασφαλίσουν την επόμενη δημόσια θέση…
Η «αξιοκρατία» για την οποία μιλάνε οι πολιτικάντηδες είναι ένα ρητορικό τέχνασμα για να απωθούν την προσοχή των ΜΜΕ από τα πεπραγμένα τους. Σε ποια χώρα της ανεπτυγμένης Ευρώπης θα παραιτούνταν ο αρχηγός ΓΕΣ, καταγγέλλοντας την πολιτική ηγεσία του υπουργείου του ότι «αντί να συζητήσουμε για την εξοικονόμηση χρημάτων, για το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων […] άρχισαν να κάνουν τις κρίσεις και να ασχολούνται νυχτιάτικα με τα ρουσφέτια», και ο υπουργός Άμυνας θα έμενε στη θέση του;
Όποιος νομίζει ότι η κρίση αυτομάτως αφυπνίζει, μάλλον εκλαμβάνει την επιθυμία του για πραγματικότητα. Οι βαθιές δομές του πολιτικού συστήματος διαθέτουν ισχυρότατες δυνάμεις αδράνειας. Όπως στο οικονομικό, το φως στο πολιτικό τούνελ αργεί ακόμη...

*Καθηγητής Στρατηγικής Διοίκησης στην Εδρα Columbia Ship Management, Πανεπιστήμιο Κύπρου, Κύπρος, και Καθηγητής Οργανωσιακών Σπουδών, University of Warwick,

Τετάρτη 8 Αυγούστου 2012

ΚΟΨΤΕ ΤΟΥΣ ΤΙΣ ΦΡΑΟΥΛΕΣ

Του Σταύρου Θεοδωράκη

Πριν μερικούς μήνες συνελήφθη στην Θεσσαλονίκη ένας «δημόσιος λειτουργός», κατηγορούμενος για συμμετοχή σε κύκλωμα τοκογλυφίας. Και πριν μερικές μέρες μου τηλεφώνησε ο αντικαταστάτης του (στην δημόσια υπηρεσία όχι στο κύκλωμα τοκογλυφίας) για να μου πει «εμπιστευτικά» ότι σύμφωνα με τους πρώτους υπολογισμούς ο εν λόγω αξιωματούχος είχε στοιχίσει στο ελληνικό δημόσιο την τελευταία δεκαετία πάνω από είκοσι εκατομμύρια ευρώ!
Προσέξτε. Εφτακόσιες χιλιάδες ήταν ο μισθός του στελέχους αυτή την δεκαετία. Περίπου άλλα τόσα ήταν τα έξοδα κίνησης και τα έξοδα παράστασης που χρέωνε στην υπηρεσία του. Ταξίδευε βλέπετε πολύ (για τις ανάγκες τις υπηρεσίας πάντα) και απαιτούσε οδηγό, ξενοδοχεία και εστιατόρια, ανάλογα του υψηλού του στάτους. Κοντά στα τέσσερα εκατομμύρια ήταν οι «ανάγκες» του γραφείου του. Απασχολούσε πέντε μόνιμους υπαλλήλους και έξι - επτά «εποχιακούς», τους οποίους προσελάμβανε με συμβάσεις χρόνου. Άλλα δεκαπέντε εκατομμύρια ήταν τα χρήματα που σπατάλησε σε διάφορες αναθέσεις έργων καθότι η θέση του, του επέτρεπε να αποφασίζει που θα πάνε τα χρήματα διάφορων πακέτων και «ενισχύσεων». Ποιοι έπαιρναν τα έργα; Φίλοι του, φίλοι των πολιτικών του προστατών και πού και πού καμία (εφήμερη) ερωμένη. Όλα αυτά σταμάτησαν όμως όταν τον χειμώνα ο «αξιωματούχος» έπεσε από σπόντα στα χέρια της αστυνομίας. Προσοχή όμως. Δεν τον έπιασαν επειδή είχε κατακλέψει το ελληνικό δημόσιο –οι λοβιτούρες του ήταν «νόμιμες» – τον συνέλαβαν για όσα έκανε εκτός υπηρεσίας. Αν δεν τον είχε πιάσει η Αστυνομία δηλαδή, σήμερα θα εξακολουθούσε να σπαταλά εκατομμύρια από το δημόσιο ταμείο.
Και αυτό είναι το κυριότερο πρόβλημα της (μη) δημοσιονομικής μας προσαρμογής. Παντού στην Ελλάδα θα βρεις «αξιωματούχους» που βάζουν το χέρι στο ταμείο και πετούν χρήματα όπως οι γιοί κάποιων εφοπλιστών πετούν αστακούς στα πάρτι της Μυκόνου. Αλλά κανείς δεν θέλει να ασχοληθεί μαζί τους, κανείς δεν τους ψάχνει. Οι κυβερνητικοί κόβουν συντάξεις, επιδόματα και μισθούς και οι αντικυβερνητικοί ζητάνε να τα αφήσουμε όλα ως έχουν στο δημόσιο και να αρχίσουμε να σκάβουμε μήπως βρούμε λίρες της Κατοχής ή πετρέλαια. Σε μια επιχείρηση όμως – και το ταμείο μιας χώρας είναι επιχείρηση – το θέμα δεν είναι να κόβεις από όλους συνεχώς «κάτι» αλλά να βρεις τους κλέφτες, τους άχρηστους και τους σπάταλους.
Στη μεγαλύτερη αεροπορική εταιρία του κόσμου, στην Delta Air Lines, έπρεπε πρόσφατα να κάνουν περικοπές. Έκατσαν λοιπόν και υπολόγισαν ότι αν άλλαζαν προμηθευτή φιστικιών θα γλύτωναν κάθε χρόνο μισό εκατομμύριο δολάρια. Το έκαναν αλλά δεν έφτανε. Συνέχισαν, «αδυνατίζοντας» κατά 28 γραμμάρια κάθε μπριζόλα που πρόσφεραν στους επιβάτες τους. Και από εκεί γλύτωσαν άλλα 250.000 δολάρια ετησίως. Παράλληλα έκοψαν και από μια φράουλα σε κάθε σαλάτα που πρόσφεραν στην πρώτη θέση εξοικονομώντας έτσι, άλλα 210.000 δολάρια ετησίως. Έτσι κάνουν λοιπόν οι επιχειρήσεις. Αν ο Σαμαράς, ο Βενιζέλος, ο Κουβέλης, ο Τσίπρας και η Παπαρήγα έπιαναν πέντε «σπάταλους αξιωματούχους» σε κάθε μια από τις 56 εκλογικές περιφέρειες, κάθε χρόνο θα γλυτώναμε 500 εκατομμύρια ευρώ. Αν έπιαναν δέκα, ένα δις ευρώ. Το ξέρω είναι μπακαλίστικος ο υπολογισμός, λιγότερο όμως μπακαλίστικος από αυτόν που κάνουν τις τελευταίες εβδομάδες οι αρχηγοί ψάχνοντας απεγνωσμένα για 11.5 δις.
Οι οριζόντιες περικοπές είναι άδικες και οδηγούν τους έντιμους και εργατικούς στο να πουν «αι σιχτίρ» αλλά και τα πετρέλαια δεν σώζουν. Δεν έσωσαν ούτε καν τον σύντροφο Χριστόφια. Τα πρώτα βαρέλια πετρέλαιο θα βγουν, λέει, σε 15 χρόνια μετά την έναρξη των γεωτρήσεων. Μέχρι τότε οι Κύπριοι αδελφοί πρέπει να κάνουν περικοπές στα ταπεινά χαλούμια.

Πέμπτη 2 Αυγούστου 2012

ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΧΑΟΥΣ...

Της Ζέζας Ζήκου

Η χώρα βρίσκεται σε «βρώμικη» ομηρία και η πολιτική φαίνεται να συνοψίζεται –και να εξαντλείται– στην αδυσώπητη ισχύ των Μνημονίων... Ομως, το θέατρο σκιών συνεχίζεται. Εντάξει. Υστερα από μια δραματική σύσκεψη διάρκειας δύο ωρών και μπροστά στον κίνδυνο κατάρρευσης όχι μόνο του κυβερνητικού συνασπισμού αλλά και της Ελλάδας, οι αρχηγοί των τριών κομμάτων κατέληξαν τελικά σε μια συμφωνία–πλαίσιο για τα μέτρα των 11,6 δισ. ευρώ, η οποία θα εξειδικευθεί στη συνέχεια, στις διαπραγματεύσεις με την τρόικα. Και έζησαν αυτοί καλά και λαός χειρότερα...
Εξερχόμενος του Μεγάρου Μαξίμου, ο Ευάγγελος Bενιζέλος, με μια θρασύτατα αιχμηρή δήλωση, είπε ότι «εμείς δεν ρίχνουμε την κυβέρνηση», εκχωρώντας την ευθύνη στον Σαμαρά για τη λήψη των επαχθών μέτρων. Και επανέλαβε την πρότασή του να τεθεί σε υψηλό επίπεδο το ζήτημα της παράτασης του χρόνου δημοσιονομικής προσαρμογής. Και ο Φώτης Κουβέλης δήλωσε πως «κοινή μας επιλογή είναι να υπάρξει η ελάχιστη επιβάρυνση των αδύναμων στρωμάτων»! Οταν οι λαοί φοβούνται –και μεταξύ αυτών οι Ελληνες, που με τρόμο βλέπουν πως η κρατική χρεοκοπία διαλύει με ισχυρούς ρυθμούς την ελληνική οικονομία– τότε, για να περιγράψουμε την κατάσταση, πρέπει να παραφράσουμε τον Μαρξ: Ενα φάντασμα πλανιέται πάνω στην περιφέρεια της Ευρωζώνης – το φάντασμα του οικονομικού χάους. Οντως, η κρίση χρεών «υποθηκεύει» στην κυριολεξία την οικονομική ανεξαρτησία των πάντων.
Η καταστροφή από μια επερχόμενη κρίση συχνά έρχεται πολύ αργά. Πρόκειται για αξίωμα, κάτι σαν «βρώμικο» μυστικό, της οικονομικής πολιτικής. Αυτοί που τη χαράζουν και είναι υπεύθυνοι για την πορεία της οικονομίας, αργούν να αντιληφθούν (;) τις συνέπειες που εκκολάπτει η διάλυση του ιστού της χώρας. Επειτα αργούν να αντιδράσουν. Το εξοργιστικό είναι ότι, ενώ οι κοινοί θνητοί έχουν πλήρη επίγνωση των προβλημάτων και των κινδύνων, πολύ προτού αυτά γίνουν αντιληπτά (;) στους φωστήρες των υπουργείων Οικονομικών και των τραπεζών, εν τούτοις αυτοί καλούνται να πληρώσουν τα σπασμένα.
Στην εποχή που βιώνει η χώρα την πολιτική της χρεοκοπία, μάταια περιμένουμε διασαφήσεις στοιχειώδους πολιτικής ειλικρίνειας. H μνημονιακή ρητορεία εκκρεμεί σε πλήρη ασάφεια και ωκεανούς ψεύδους, παρά τη φαιδρή έπαρση περί σωτηρίας της χώρας. Δεν εμφανίστηκε κανένας που να συνειδητοποιεί ότι τίποτε καινούργιο δεν ξεμύτισε για τη λύτρωσή μας από το Μνημόνιο! Oι πολιτικά άσαρκες γενικολογίες και οι αφόρητες κοινοτοπίες συνιστούν την κοινή ιδεολογική ταυτότητα των δύο κομμάτων εξουσίας και την κοινή ταύτιση με το ψεύδος. Aντε να ξεχωρίσεις αν η ρητορική είναι της Nέας Δημοκρατίας, του ΠAΣOK ή της ΔΗΜΑΡ, να διακρίνεις πολιτικές ιδιαιτερότητες σε αυτήν την ευτελέστατη (μεθοδευμένη) αοριστολογία και ψευδολογία υπέρ του Μνημόνιου. Τώρα πια δεν διακρίνεις διαφορές στις ρητορικές ιδεολογικές τους επιφάσεις.
Πιστεύω ότι οι ηγεσίες της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ και γενικώς οι πάντες γνωρίζουν πλέον, αλλά δεν το ομολογούν, ότι μόνο ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος μπορεί να συγκριθεί με το Μνημόνιο, από την άποψη των συνεπειών στην ελληνική οικονομία και την κοινωνία. Η λιτότητα μείωσε την κατανάλωση, εκτόξευσε την ανεργία, βάθυνε την ύφεση και θρυμμάτισε την κοινωνική συναίνεση, που είναι προϋπόθεση για την προώθηση των διαρθρωτικών αλλαγών. Η μεγέθυνση της ύφεσης ανέστειλε τις επενδύσεις, ματαίωσε τις ιδιωτικοποιήσεις και σάπισε τις τράπεζες, οι οποίες, φορτωμένες με «κόκκινα» δάνεια και «κουρεμένα» κρατικά ομόλογα, περιόρισαν τη χρηματοδότηση της οικονομίας. Οταν επικρατούν τέτοιες συνθήκες, καμία οικονομία δεν ανακάμπτει, ακόμη και αν πραγματοποιηθούν όλες οι διαρθρωτικές αλλαγές μέσα σε μία νύχτα.
H κρίση μεγέθυνε τις αδυναμίες και απογύμνωσε τους πολιτικούς, τους έδειξε όπως είναι: λίγους, αδύναμους, ανεπαρκείς. Ζούσαν και ζουν με τον δανεικό χρόνο του ευρώ, που μετέτρεψε την ελληνική οικονομία σε σωρό ερειπίων. Οντως, ο Αντώνης Σαμαράς λειτούργησε και λειτουργεί –εντός και εκτός– σχεδόν σαν κολυμβήθρα του Σιλωάμ για την αποτροπή της άμεσης χρεοκοπίας της χώρας. Η εκλογή του δεν παρουσιάστηκε απλώς ως τομή στο επίπεδο συμβολισμών και μόνο της πασοκικής παρακμής. Αλλά βιώνεται και ως λύτρωση από το ασφυκτικό οικονομικό περιβάλλον που έχουν επιβάλει οι εταίροι–δανειστές μας. Η άσκηση, όμως, σωτηρίας που προσπαθεί, είναι έωλη.